Tưng bừng lễ Khai hạ Mường Bi, Hòa bình.

Lễ hội khai hạ Mường Bi năm 2011 hay còn được gọi là Lễ hội cầu mùa và mở cửa rừng, bởi theo như truyền thống, sau khi lễ hội này được diễn ra, bà con mới được vào rừng để hái măng, hái củi và xuống đồng để chuẩn bị cho mùa vụ mới. Đây là một lễ hội lớn được tổ chức hàng năm vào dịp đầu xuân năm mới với ý nghĩa là tổng kết một năm lao động, sản xuất và mở đầu công việc cho một năm mới, đồng thời đây cũng là nơi gặp gỡ giao lưu để thắt chặt tình đoàn kết cộng đồng; là dịp để những người dân tỏ lòng tôn kính đối với các vị thần linh; cầu mong cho xóm làng yên vui, mùa màng bội thu, vạn vật sinh sôi phát triển...

Đây là sự kiện văn hóa có ý nghĩa đối với cộng đồng người dân tộc Mường ở huyện Tân Lạc nói riêng và ở tỉnh Hòa Bình nói chung, đã góp phần vào việc lưu giữ, bảo tồn những giá trị văn hóa độc đáo của những người dân tộc Mường.

Điều đặc biệt đó là trong ngày Khai hạ, tất cả những người đi dự hội đều sẽ mang theo một gói cơm nắm, trừ các Lang, Ậu và trừ ông Mo. Lễ hội được tổ chức gồm có hai phần chính đó là: Phần Lễ cúng sẽ được tổ chức tại miếu thờ xóm Lũy; người điều khiển phần nghi lễ đó là ông Mo (những người làm quan, chức sắc và các vị cao niên ở trong làng). Sau khi đã hoàn thành cỗ lễ và bày đặt xong xuôi, ông Mo, Lang và các Ậu cùng với nhân dân đi rước bóng Quốc Mẫu Hoàng Bà và Tam vị Tản Viên Sơn Thánh từ bờ suối Lồ - nơi Quốc Mẫu Hoàng Bà trở về trời.

Phần hội sẽ được mở đầu bằng màn trình diễn cồng chiêng với khoảng hơn 200 thiếu nữ người dân tộc Mường đến từ các xã ở trong huyện tham gia. Tiếp đó là những hoạt động văn hoá, văn nghệ và những trò chơi dân gian như: Hát thường rang, múa bông trăng, thi người đẹp Mường Bi, thi đan lồng gà, ném còn, kéo co, đánh mảng, đánh cù…

Những người đến tham dự lễ hội Mường Bi còn được dịp để tìm hiểu những nét độc đáo của ẩm thực người dân tộc Mường với những món ăn được người dân sử dụng trong những ngày lễ, ngày tết như: Cá suối, ếch nấu măng chua, thịt gà, hạt dổi; thịt trâu lá lồm….

Lễ hội còn là dịp để cho các chàng trai, các cô gái Mường giao lưu, trao duyên cùng với nhau. Rất nhiều trò chơi giao duyên như đánh cù, ném còn và những điệu múa được diễn ra càng làm tăng thêm những nét đẹp văn hóa cho lễ Khai hạ Mường Bi.

Lễ xuống đồng đặt đường cày đầu tiên là do những người có uy tín nhất ở trong làng thực hiện với mong muốn là mở đầu cho một vụ mùa bội thu, dân làng luôn ấm no hạnh phúc./.