Lễ hội Chùa Tiên tại Hòa Bình

Đến với Quần thể di tích lịch sử văn hóa, danh lam thắng cảnh hang động Chùa Tiên là đến với tín ngưỡng tâm linh của người Việt. Du khách sẽ được tìm hiểu về Phong tục thờ Mẫu qua các di tích lịch sử như Đền Mẫu, Đền Trình, Chùa Tiên và các hang động được mang tên các vị thánh trong tín ngưỡng thờ Tứ phủ. Đồng thời du khách còn được khám phá những hang động còn lưu giữ những dấu vết của người Việt cổ. Ngoài ra còn có cơ hội được chiêm ngưỡng từng đàn cò trắng bay lượn dập dờn trên cánh đồng bát ngát màu xanh, chiêm ngưỡng những bức tranh thiên nhiên tuyệt mỹ mà tạo hóa đã ban tặng trong các hang động,...

Mùa xuân cũng là mùa trẩy hội của du lịch Chùa Tiên thuộc xã Phú Lão, huyện Lạc Thuỷ, tỉnh Hoà Bình. Lễ hội chính được tổ chức từ ngày 4 đến ngày 6 tháng Giêng và kéo dài cho đến hết tháng Ba âm lịch. 

Du khách đến với lễ hội Chùa Tiên sẽ được thưởng thức một di sản văn hoá vật thể và phi vật thể. Những chiếc kiệu như từ trong truyền thuyết, vừa cổ xưa, vừa mới mẻ, vừa lạ vừa quen, vừa bình dị lại vừa thiêng liêng. Trung tâm của đám rước là những chiếc kiệu Thành hoàng làng được khiêng trên đôi vai của các nam thanh nữ tú dân tộc Mường. Kiệu Thành hoàng có thể chạy, có thể đi, có thể bay khi có niềm tin và niềm tin thăng hoa.

Các vị thần được thờ tại cụm di tích là Tam vị Tản viên và tứ vị Thánh Nương theo các sắc phong hiện còn được lưu giữ tại di tích do các triều vua phong tặng: Tự Đức thứ 6 (1853), Tự Đức thứ 33 (1880), Đồng Khánh thứ 2 (1887), Duy Tân thứ 3 (1909), Khải Định thứ 9 (1924) sắc chỉ cho xã Nhượng Lão (nay là xã Phú Lão). Các vị này đều được sắc phong là Thượng đẳng thần.

Quần thể khu di tích Chùa Tiên xã Phú Lão bao gồm hơn 20 điểm di tích gồm nhiều loại hình như di tích lịch sử văn hoá, thắng cảnh, khảo cổ như: Đền Mẫu, Đền Trình, Đình Trung, Chùa Tiên, Động Châu Sơn, Động Tam Toà, Động Thuỷ Tiên, Động giải oan, động Cô Chín, động Ông Hoàng Bảy, Thung lũng tình yêu, suối vàng, suối bạc,... thăm hệ sinh thái thực vật, được bơi thuyền trên hồ đập Rập Bếch Bai Côm....Quần thể di tích này toạ lạc trong thung lũng của hai thôn Lão Nội và Lão Ngoại, được che chắn xung quanh bởi hai dãy núi trải dài như hai con rồng khổng lồ như đang muốn vươn mình tới trời xanh.

Đến nơi đây du khách như được trở về với cội nguồn, được hòa mình với mây trời sắc núi, để rồi như cảm thấy tâm hồn thanh thản, nhẹ nhàng. Một ngày không xa khi tuyến cáp treo nối liền quần thể di tích Chùa Hương với Chùa Tiên hoàn thành thì chắc chắn nơi đây sẽ là điểm tham quan, thưởng ngoạn, hội tụ tâm linh, thỏa mãn nhu cầu của du khách.