Hội Đình Đụn tại Hà Tĩnh

Phong Phú xưa kia là xã Long Phúc, ngày nay là xã Thạch Khê, huyện Thạch Hà. Mé tây của xã này có một con sông Nài chảy qua, xuống đến ngã ba Sơn rồi mới đổ ra cửa Sót. Ngày xưa,  bờ sông này bị sạt lở đất, nhưng vào đời Tự Đức có một tú tài tên là Trương Quốc Hiền đã tự bỏ tiền túi của mình ra để mua nguyên vật liệu về kè ghép bờ sông lại. Sau này, con trai của ông đã học hành thành tài, là Tiến Sỹ Trương Quốc Dụng đã đổ thêm 2 kè nữa, sau đó dân làng đã đắp con đê dọc theo dòng sông để ngăn mặn. Hàng năm cứ mỗi dịp tháng 6 âm lịch, dân làng ở địa phương này lại tổ chức đắp sữa đê một lần.  Kỳ đắp đê được kết hợp với hội làng thì được gọi là hội Đình Đụn.

Rước kiệu cỗ trong lễ hội

Không biết từ bao giờ, các đền, miếu xã Thạch Kê còn có một nơi rất thiêng liêng đối với nhân dân trong làng, đó chính là vùng Cây Đa - Cồn Đình. Đó là một cồn đất vuông,  mỗi chiều khoảng 40 mét, cao 4 mét, chính giữa có trồng một cây cột lim có chiều cao khoảng 6 mét còn được gọi là "Cột Đình Đụn " ... Phía tây nam cồn đình có một cây đa cổ thụ đã trên 200 năm tuổi . 

Người dân dâng hương hoa, vật phẩm để làm lễ

Hội " Đình Đụn " tổ chức vào ngày rằm tháng 6, kéo dài từ 3- đến 4 ngày. Trai của bốn giáp đan bốn tấm phên, mỗi chiều 6 mét đem đến vây quanh cây cột đình và che để làm rạp tế. Dân làng thì lo sửa soạn mâm cỗ, năm được mùa thì bốn giáp thịt bốn con trâu, đồ 40 thúng xôi, năm không được mùa thì chỉ làm 20 thúng xôi và 4 con trâu. Ngày 15 sẽ cử hành lễ tế yết cáo Thành Hoàng cùng các vị tiên hiền của làng, sau đó, thỉnh mời các vị lên rạp đình để cử hành Đại lễ. Cả khu đình lúc đó rất đông vui, tấp nập. Đêm đến trăng lên, gió mát, các chàng trai và cô gái gái thi nhau hò đối đáp, các trò chơi vui cũng được tổ chức như đánh vật, kéo co .. biểu diễn  diễn tuồng. Hội thường kéo dài trong 3 ngày, đến ngày 18/6 thì tan.

Các chàng trai, cô gái tổ chức hò đối đáp trên sông

Trong thời điểm hội tan cũng chính là lúc con nước kiệt, trai của bốn giáp sẽ thi nhau phá rạp để lấy 4 tấm phên tre mang ra đê Long Tường ráp vào những đoạn đê bị xung yếu như đã được qui định.  Tiếng reo hò hoà chung với tiếng trống thúc giục, cỗ vũ thôi thúc 4  giáp thi nhau đào đất đắp vào đoạn đê theo phần đất và khối lượng đã được qui  định. Đê được đắp xong, trai gái bốn giáp tụm thành từng ở trên đê để nghe công bố kết quả và nhận giải.