Lễ hội đình Cẩm Hải tại Quảng Ninh

Đình làng là do những người dân Trà Cổ (Móng Cái) di cư về xã Cẩm Hải xây dựng từ năm 1980 và lễ hội được tổ chức hàng năm nhằm tôn vinh và tưởng nhớ tới công lao của 6 vị thành hoàng là những người đã có công khai sinh ra vùng đất Trà Cổ (thành phố Móng Cái).

Tương truyền, có mười hai vị Tiên công từ Đồ Sơn (thành phố Hải Phòng) giong thuyền về phương Bắc để lập nghiệp. Khi đến vùng biển Móng Cái, họ gặp phải một cơn bão lớn, thuyền của họ trôi dạt vào vùng đất hoang vu không có một bóng người. Cuộc sống ở vùng đất mới khổ sở quá, 6 người ở trong đoàn người đã quyết định quay về Đồ Sơn. Còn 6 người ở lại đã quyết định làm nghề chài lưới đánh cá và đã hình thành nên làng chài Trà Cổ. Sau này, dân làng đã tôn 6 vị Tiên công là thành hoàng và thờ tại đình Trà Cổ. Năm 1979,  người dân ở hai thôn Tràng Lộ và thôn Tràng Vĩ của Trà Cổ di cư về thôn Cái Thấp (xã Văn Châu, Vân Đồn - nay là xã Cẩm Hải, thị xã Cẩm Phả) thành lập làng mới và góp tiền, góp công xây dựng đình làng Cẩm Hải năm 1980. Cũng từ đó, lễ hội đình Cẩm Hải được tổ chức hàng năm, trở thành truyền thống, thành một hoạt động văn hóa đầy ý nghĩa của những người dân địa phương.

Lễ rước kiệu 6 vị đại vương trong lễ hội đình làng Cẩm Hải

Ở lễ hội đình, người dân xã Cẩm Hải tôn kính rước kiệu của 6 vị đại vương với những nghi thức rất trang trọng. Đội khiêng kiệu được lựa chọn rất cẩn thận từ những thanh niên trai tráng trong làng. Đi cùng là đội cầm vũ khí, cầm cờ thần, phường bát âm, bát bửu... và nhân dân trong xã cùng những du khách thập phương. Lễ rước kiệu rất rộn ràng, đã thu hút sự tham gia của hàng ngàn người.

Hình ảnh về lễ hội

Ngoài ra, lễ hội đình Cẩm Hải còn một nghi lễ nữa rất độc đáo đó là lễ rước các “Ông Voi”. Đây là một cách gọi kính trọng của những người dân địa phương về lễ rước 6 chú lợn. 6 chú lợn này được làng lựa chọn và giao cho 6 người đàn ông ở trong làng chăm sóc. Việc chọn lợn và chọn người nuôi cũng phải theo một quy định rất nghiêm ngặt. “Ông Voi” phải là loại lợn đực Móng Cái, lông có màu trắng. Người được chọn nuôi “Ông Voi” là người đàn ông một vợ (trường hợp đã bỏ vợ, hay vợ đã chết lấy vợ khác cũng bị loại). Người đàn ông này trong năm đó không được ăn chung bát đũa với bất kỳ ai. Khi có việc phải đi xa làng thì phải mang theo cơm nắm nước uống chứ không được vào ăn hàng ăn quán, không được ăn thịt chó, hay nội tạng của động vật. Thậm chí có thời gian người nuôi “Ông Voi” cũng không được cắt tóc, vì khi cắt tóc là đã bị người khác nắm đầu, hoặc xoa đầu dẫn đến mất thiêng...

Còn về phần “Ông Voi”, cũng phải ăn bằng chậu riêng và được chăm sóc rất đặc biệt. Trong 6 tháng đầu, các “Ông Voi” được ăn uống bình thường, nhưng 6 tháng sau các “ông” được ăn cơm nắm và đút tận miệng, hoặc ăn phở, ăn cháo tuỳ theo ý thích của từng “ông”. Chính vì thế các “Ông Voi” khi được kiệu ra đình, đều có trọng lượng từ 2,2 đến 3 tạ.

Hình ảnh các “Ông Voi” trong lễ hội

Tham gia lễ rước các “Ông Voi” là gần chục thanh niên khoẻ mạnh mà vẫn phải đỗ nghỉ rất nhiều lần. Sau lễ hội, các “Ông Voi” sẽ được mổ thịt, ưu tiên cho người dân ở trong làng mua trước, khi mua không hết thì mới bán ra ngoài. Tương truyền, những người ăn thịt “Ông Voi” sẽ gặp được nhiều may mắn, có sức khoẻ và có một năm làm ăn bội thu./.