Hội đua thuyền tại Quảng Bình

Tương truyền, vùng chiêm trũng ở Lệ Thủy ngày xưa thường hay cầu mưa ’’lấy nước để uống, lấy ruộng để cày’’. Vào mùa hạn, dân làng sẽ cúng lễ và ’’hô huầy’’ đẩy thuyền xuống dòng sông. Lâu dần tục lệ này đã biến thành ngày hội chung của cả huyện. Các làng các xã thi nhau việc chuẩn bị những chiếc thuyền tốt, những chàng trai bơi tài, những người lái giỏi. Nếu chưa có chiếc thuyền dài gấp rưỡi nấc ngang, thì phải tìm gỗ tốt, mời người thợ đóng mới sao cho thuyền thon nhẹ và lướt nhanh. Cùng với việc tuyển chọn tay chầm và tiến hành bơi thử, tìm bạn bơi thử để nhằm kiểm tra sức dẻo dai với tốc độ cao ở trên con đường ba vòng sáu tao.

Các độ đua hào hững bứt tốc

Từ năm 1946 cho đến nay, Lễ hội đua thuyền mừng Tết Độc lập đã bị gián đoạn 2 lần. Lần 1, gián đoạn 8 năm. Những chàng trai bơi phải gác mái chầm để cầm súng lên đường đi theo cuộc kháng chiến 9 năm chống Pháp. Khi hoà bình lập lại, ở Kiến Giang lại dậy vang lên tiếng reo hò, tiếng trống, tiếng mõ trong ngày mùng 2 tháng 9. Tiếng bom rền của chiếc máy bay Mỹ trên miền Bắc đã lần thứ 2 làm cho Lễ hội thiêng liêng này bị gián đoạn và cũng bị gián đoạn 8 năm, từ năm 1965 đến năm 1973, khi hiệp định Paris có hiệu lực. Rồi từ đó cho đến nay, chưa năm nào dòng sông Kiến Giang lại không dậy sóng trong ngày Tết Độc lập, dù đã có năm, mãi cho đến ngày 30 tháng 8, dòng sông Kiến Giang vẫn trơ đáy. Nhưng kỳ diệu thay là chỉ sau 2 ngày mưa, nước sông Kiến Giang lại đầy và tiếng trống, tiếng mõ, tiếng reo hò vọng mãi suốt dọc con sông... Hàng năm cứ vào ngày Quốc khánh mùng 2 tháng 9, hội đua thuyền truyền thống lại được diễn ra sôi nổi và hào hứng trên dòng sông Kiến Giang với sự tham gia của rất nhiều xã trong huyện. Nhân dân xem đó là ngày Tết độc lập vì sau "toóc nạp rơm khô" cả thời gian và đời sống đều được no đủ. Từ đó hội đua thuyền đã đông vui náo nhiệt hơn kéo dài đến cả tháng thì mới đủ cho công việc tập dượt, tranh giải thôn xã và tranh giải toàn huyện. Nhân dân náo nức chuẩn bị dụng cụ cho ngày hội, ’’khuấy động’’ cả một vùng sông nước Kiến Giang. Khách thập phương cũng đổ về huyện lỵ, trong Nam ra, ngoài Bắc vào, cả những xã miền núi "cơm đùm gạo bới’’ ngủ lại qua đêm để chờ được xem bơi ngày tới.

Các đội đua sẵn sàng nhập cuộc

Đua thuyền là nét đẹp văn hóa của người dân Lệ Thủy trong ngày Tết Độc lập

Hội đua thuyền đã trở thành một nét đẹp văn hóa thể thao truyền thống từ ngàn xưa đáng trân trọng, giữ gìn và phát triển./.