Lễ cúng Lơh– Yang – Rơ của người Kơho tại Đồng Nai

Cộng đồng dân tộc Kơho có nhiều nhóm người như: Nôp; Xre;  Cơ Don; Lạt; Chil; T’ring… Họ sống xen kẽ và có mối quan hệ chặt chẽ với các dân tộc Mnông và Mạ, anh em nên một số nhóm Kơho khó có thể phân biệt được với hai dân tộc trên. Người Kơho có quan niệm rằng, thần linh và ma quỷ chi phối đến đời sống của họ nên trong năm họ thường tổ chứ rất nhiều lễ cúng như: cúng thần lúa (Lơh Yang rơ ), lễ đâm trâu... Lễ Lơh Yang rơ thường được tổ chức với thời điểm khi mùa màng đã thu hoạch xong và người dân làm lễ cúng để tạ ơn thần lúa đã giúp họ có một vụ mùa bội thu, thóc đầy kho, hứa hẹn cuộc sống ấm no và hạnh phúc. Qua đó đồng bào Kơho cũng xin thần lúa phù hộ cho họ một vụ mùa mới bội thu hơn năm trước.

Dân làng mừng ngày hội

Lễ vật trong lễ cúng Lơh– Yang – Rơ của người Kơhol thường mổ lợn, giết dê hoặc gà, vịt và không thể thiếu rượi cần. Trước khi cử hành lễ cúng Yang lúa, người Kơho phải lập một bàn thờ Yang ở cạnh kho lúa của mình. Cách trang trí bàn thờ Yang cũng là việc rất quan trọng: bên trên có trang trí một cây bông vải, cây bông tre đã được bôi tiết của con vật dùng để cúng lễ. Bên dưới bày các lễ vật như: bánh chưng, thính (cốm dẹp); bánh dầy, bộ đồ lòng của các con vật cúng; củ khoai môn đỏ; ly rượu; bó bông lúa; đọt mây… Hai sợi dây chỉ được đính bông trắng nối liền từ tầng trên của bàn Yang đến bình rượu cần, dùng làm dây dẫn đường để Yang đến được với bình rượu và các vật tế lễ.

Dân làng lần lượt gùi các lễ vật cúng gồm: gà, vịt, rượu để cúng tế

Trong lúc cử hành lễ, người lớn tuổi trong dòng họ hoặc già làng sẽ đọc bài gọi Yang, sau đó là lễ tạ ơn, cầu xin… Lễ cúng Yang sẽ được tổ chức ở kho lúa trước rồi mới được di chuyển về nhà ở.

Những cô gái người Kơho bên ché rượu cần

Đây là một lễ hội lớn của người Kơho diễn ra trong thời điểm người dân đang rảnh rỗi, mang tính chất như bữa tiệc ăn mừng mùa màng bội thu. Lễ hội này thường diễn ra từ 3  ngày, có khi là cả 1 tuần, trong không khí vui vẻ. Trong điệu nhạc, tiếng cồng chiêng (cing và gòng) và chất men của rượu cần, mọi người trong đồng bào Kơho sẽ nhảy múa, hát hò và kể những chuyện về đồng bào mình, làm quen… Các hình thức văn hóa nghệ thuật này được dịp phô diễn và gìn giữ cho các thế hệ trẻ.