Lễ hội cầu ngư truyền thống 2012 tại Bình Định

Lễ hội cầu ngư là một loại hình lễ hội dân gian gắn liền với cuộc sống của ngư dân miền ven biển của các huyện Phù Cát, Tuy Phước, Hoài Nhơn, Phù Mỹ và thành phố Quy Nhơn, Bình Định. Ngư dân kể lại rằng nhiều lần gặp mưa bão ở ngoài khơi, thường hay có cá voi cứu nạn. Từ sự cứu nạn lớn lao này nên loài cá voi đã trở thành vị Thần ngư Nam Hải bảo vệ cho làng chài.

Theo thông lệ hàng năm, năm nay lễ hội được diễn ra trong 3 ngày. Phần lễ diễn ra với các nghi lễ truyền thống như: Lễ khai kinh cầu quốc thái dân an, Lễ Nghinh thần nhập điện, Chèo Bá Trạo hầu ông tại đền, Khởi cổ hát thứ lễ, Lễ tôn Vương, Lễ tế thần. Phần nghi lễ được tiến hành trang trọng để tạ ơn và ca ngợi đức cá ôn; cầu xin thần ban cho vạn chài một vụ mùa bội thu, thuyền ra khơi xuôi chèo mát mái, khi trở về tôm cá đầy ghe, vạn chài cuộc sống bình an, no đủ. Điểm nhấn đặc sắc và quan trọng nhất của lễ hội là màn múa gươm hầu thần. Lễ hội cầu ngư Nhơn Hải có “bộ gươm hầu thần” gồm 32 cái, có 2 đồ hổ (tướng), 4 hèo (roi), 4 thanh siêu (đại đao), 2 lồng đèn, 20 gươm của quân hầu xanh và đỏ. Đoàn múa gươm hầu được điều khiển bởi một Chấp sự - tổng chỉ huy, chịu trách nhiệm việc dẫn dắt các màn múa theo hiệu lệnh trống cầm tay. Đoàn múa gươm hầu với nhiều động tác phong phú và hấp dẫn, có vai trò vừa là những người bảo vệ và hộ tống, vừa là những người biểu diễn nghệ thuật cho Ông xem.

Lễ Nghinh Thần ngoài bờ biển. 

Đan xen với phần nghi lễ là phần hội gồm các sinh hoạt văn hóa dân gian truyền thống, đặc trưng của các ngư dân làm nghề biển. Có hình thức sinh hoạt văn hóa vừa thuộc lễ vừa thuộc hội như hát bả trạo. Lại có những hình thức hoàn toàn thuộc về hội, là sự giải trí, giải tỏa, tạo không khí vui vẻ, náo nức trong làng trước khi bước vào một vụ mùa mới như hô bài chòi, tổ chức hát bộ trong đêm, hò đối đáp trên thuyền, thi đua ghe, lắc thúng …Đây cũng là dịp ngư dân Nhơn Hải tổ chức Lễ ra quân đánh bắt hải sản năm 2012.

Lễ hội cầu ngư được tổ chắc nhằm thể hiện ước vọng thiêng liêng của ngư dân miền biển về cuộc sống bình an, phồn thịnh. Đây cũng là dịp để ngư dân thư giãn sau một năm đánh bắt vất vả, cực nhọc, mang lại niềm vui, tạo tâm thế vững tin vào vụ mùa đánh bắt mới.