Lễ hội đình Hả tại Bắc Giang

(lehoi.info)- Hội đình Hả là một lễ hội ở đình làng Hả, thuộc xã Tân Trung, huyện Tân Yên, tỉnh Bắc Giang vào ngày 15, 16 tháng Giêng âm lịch hàng năm, trùng ngày với hội ở Phồn Xương - Yên Thế.

Lễ hội đình Hả tại Bắc Giang

Trong những năm cuối thế kỷ XIX, thực dân Pháp đã nổ súng tấn công cuộc xâm chiếm hai tỉnh Bắc Ninh và Bắc Giang. Ngày 16/03/1884 quân Pháp tiến đánh Tỉnh đạo (Yên Thế), sau đó tiếp tục tấn công lên Thái Nguyên. Trên đường đi, chúng đã bị nghĩa binh Yên Thế đứng đầu là Đề Nắm chặn đánh ở Đức Lân và đã bị thua trận một cách thảm hại. Sau trận thắng này, nghĩa binh Yên Thế đã rút về đình Hả để làm lễ tế cờ khởi nghĩa, mở đầu cho phong trào khởi nghĩa Yên Thế nổi tiếng trong lịch sử Việt Nam. Để kỷ niệm về phong trào khởi nghĩa Yên Thế, các cấp chính quyền địa phương đã cho mở  lễ hội Yên Thế tại Phồn Xương - nơi đặt đại bản doanh của tướng Đề Thám năm xưa vào ngày 16/3 hàng năm. Ngày nay, đình Hả thường tổ chức dâng hương để tưởng niệm công lao của nghĩa quân Yên thế. Từ đó đến nay ngày 16/3 đã đi vào tâm trí của mọi người. Cũng vì để ghi nhớ sự kiện lịch sử này mà nhân dân ở đình làng Hả đã cho tạc một pho tượng ông Lương Văn Nắm (tượng trưng) để thờ cúng ở ngay thánh cung cùng thành hoàng làng Cao Sơn - Quý Minh.

Ngày 16 tháng 3 ở đình Hả đã diễn ra lễ hội mang ý nghĩa lịch sử sâu sắc. Trong hội này, có sự tham gia của các cấp, các ngành và người dân địa phương đến dự ở sân đình để làm lễ dâng hương tưởng niệm, ghi nhớ công lao của vị thủ lĩnh đầu tiên của phong trào khởi nghĩa Yên Thế.

Lễ tưởng niệm trong lễ hội này được tổ chức theo nghi thức mới. Cùng với việc thắp hương làm lễ tưởng niệm, thành hoàng làng, người dân còn thắp hương tưởng niệm Lương Văn Nắm tại thánh cung. Sau đó tổ chức khai lễ hội ngay trước sân đình. Trong khu vực đình, chùa Hả, bà con nhân dân xã Tân Trung vẫn duy trì các trò chơi dân gian của hội.

Lễ hội đình Hả tại Bắc Giang tưởng nhớ công ơn của ông Lương Văn Nắm

Hội 16/3 tại đình Hả cũng là một bộ phận thuộc lễ hội Yên Thế. Có năm, ở khu vực đình Hả của huyện Tân Yên đã trống dong cờ mở rộn ràng, còn có đội kỳ lân sư tử của xã Phúc Hoà tới múa thờ ở đình. Còn có các trai trẻ Tân Yên đóng vai làm nghĩa binh cụ Đề  đến đình từ sớm 16/3 dự lễ khai mạc. Trong lễ khai mạc này, không khí thật hào hùng và hoành tráng, bài diễn văn tuy ngắn gọn nhưng thúc giục lòng người như tinh thần khởi nghĩa Yên Thế bất diệt. Tế xong, xe ngựa sẽ chở đội kỳ lân tung cờ, đánh trống ngồi trên xe ngựa đang chạy. Cả trăm con ngựa lần lượt nối đuôi nhau tiến vào trung tâm lễ hội Phồn Xương. Từ đình Hả cho đến Phồn Xương, đường làng ven đồi, có những luỹ tre. Các chàng trai Cầu Vồng mặc quần áo nâu, đầu và bụng có chít một chiếc khăn đỏ, người cầm cung, cầm kiếm,  cầm giáo, cầm cờ, người cầm súng, thúc ngựa tiến bước. Vó câu nhịp nhàng, tiếng trống giục thùm thùm, bụi hồng tỏa mờ mịt. Khí thế tưng bừng của ngày hội. Người dân háo hức, rầm rập chạy theo, kẻ trước người sau khiến không khí càng tưng bừng phấn khởi; náo nhiệt.