Lễ Ooc-Om-Bok và hội đua ghe ngo tại Sóc Trăng

Lễ Ooc-om-Bok

Lễ Ooc-om-Bok

Thời điểm tổ chức lễ hội Ooc-Om-Bok là vào lúc thời tiết bắt đầu chuyển sang mùa khô, khi lúa ngoài đồng chớm chín. Lễ hộ nàyi có ý nghĩa tạ ơn Thần Mặt Trăng và cầu mong điều lành, điều may mắn; cầu cho mưa thuận gió hoà, mùa màng tươi tốt, nhà nhà được ấm no hạnh phúc.

Lễ cúng trăng: lễ cúng trăng diễn ra vào buổi tối ngày 14 tháng 10 (âm lịch), thời gian hành lễ là trước khi mặt trăng lên đến đỉnh đầu. Vị trí hành lễ được đặt tại sân của từng nhà, sân chùa hay ở nơi rộng rãi không bị che khuất ánh trăng. Tại đây người ta sẽ chôn hai cây tre (hoặc cây tầm vông) làm trụ. Phía trên có buộc một cây xà ngang dài chừng khoảng 3m, có trang trí hoa lá (giống như một cổng chào). Phía dưới có kê bàn đặt lễ vật. Lễ vật bao gồm có cốm nếp; các loại sản vật nông nghiệp có tinh bột (như khoai lang, khoai môn, sắn); hoa trái (dừa, chuối, bưởi và cam...) và bánh kẹo. Với lòng thành kính, tất cả mọi người ngồi chắp tay ở trước ban thờ, mặt hướng lên mặt trăng, một cụ già làm chủ lễ đọc lời khấn Thần Mặt Trăng, sự biết ơn của con người đối với thần, xin thần sẽ tiếp nhận lễ vật và ban phước lành cho họ.

Sau khi cháy hết một tuần hương, người già sẽ gọi trẻ con đến để ngồi xếp bằng trước ban thờ. Cũng động tác là chắp tay thành kính trước ban thờ Mặt Trăng, sau đó một cụ già sẽ dùng tay nhúm một ít cốm và lễ vật khác, đút vào mồm của từng đứa trẻ, tay kia vỗ vào lưng và hỏi ước muốn của chúng trong năm nay là gì? Năm nào câu trả lời của các em suôn sẻ, lễ độ và rành rọt thì người lớn tin rằng năm đó mọi điều tốt lành sẽ đến với họ. Cuối cùng mọi người sẽ hạ cỗ để cùng nhau hưởng lễ vật; trẻ nhỏ thì nô đùa, múa hát dưới ánh trăng. Nếu có khách đến trong ngày này thì họ sẽ có quà bằng cốm dẹp.

Tại các ngôi chùa Khmer vào đêm ngày 14 tháng 10 còn có tục thả đèn nước ở trên sông và thả đèn gió cho bay lên trời. Theo quan niệm của những người Khmer, tục thả đèn nước sẽ xua tan được bóng tối, sự ô uế và sự buồn bã, giữ lại sự bình yên ở trong phum, sóc. Rất nhiều hoạt động sân khấu truyền thống Khmer như đoàn Dù kê và Rô băm biểu diễn phục vụ khách hành hương chảy hội vào buổi tối 14 này.

Hội Đua ghe ngo

Theo phong tục cổ truyền của những người Khmer, ngày hôm sau lễ cúng trăng (ngày 15/10) là đến tục đua ghe ngo. Trước khi đi dự thi, cộng đồng thường sẽ làm lễ tạ thần và tổ chức chiêu đãi những người tham gia trong cuộc thi. Đội đua gồm có những trai tráng khoẻ mạnh và có kinh nghiệm, đã được lựa chọn rất kỹ từ trước. Mỗi đội có những bộ trang phục đẹp, có mũ cùng màu.

Hội Đua ghe ngo

Tham gia vào cuộc đua có hàng chục chiếc ghe đại diện cho các chùa hay cho cộng đồng ở nhiều địa phương. Ban tổ chức sẽ chia các đội đua ghe tham dự thành hai nhóm A và B. Thông thường thì nhóm A là các ghe đã được xếp hạng ở trong mùa giải trước. Nhóm B sẽ là tất cả các ghe ngo còn lại.

Nhạc ngũ âm, tiếng trống, tiếng cồng và tiếng hò - hụi của các đội đua ghe đang khởi động làm sôi động cả một khúc sông. Trong hội đua ghe ngo, việc cầm lái, giữ lái để chiếc ghe luôn đi đúng hướng và nhịp bơi của những mái dầm phải thật nhịp nhàng chính là những yếu tố quyết định đến tốc độ của chiếc ghe.

Tưng bừng nhộn nhịp ngày hội đua ghe ngo của đồng bào Khmer Sóc Trăng

Hội đua ghe ngo thường được tổ chức hàng năm ở tại thị xã Sóc Trăng, những năm gần đây đã có nhiều địa phương đến để tham gia như Bạc Liêu, Cần Thơ, Kiên Giang, Cà Mau, thậm trí còn có cả đội ghe ngo đến từ nước bạn Căm Pu Chia. Điều này đã chứng tỏ rằng lễ hội gắn liền với môn thể thao truyền thống này đang phát triển rất mạnh mẽ và đã trở thành sự kiện văn hoá truyền thống lớn ở đất nước Việt Nam./.

lehoi.info tổng hợp