Của quý khổng lồ trong lễ hội Ná Nhèm - Lễ hội độc nhất vô nhị ở Việt Nam

Lễ hội Ná Nhèm trong tiếng Tày có nghĩa là "mặt nhọ" được phục dựng cách đây 5 năm. Các chàng trai trong đoàn rước kiệu phải bôi mặt đen để không nhìn thấy rõ. Theo quan niệm, việc bôi mặt nhọ giúp dân làng tránh được điều không may xảy đến trong năm mới. Năm 2015, lễ hội Ná Nhèm chính thức được cộng nhận là lễ hội cấp quốc gia. 

Khác với nhiều lễ hội phồn thực khác, Tàng thinh và Mặt nguyệt trong lễ hội Ná Nhèm là vật cúng tế, cuối ngày được đem ra hóa. Vì vậy, mỗi năm Tàng thinh và Mặt nguyệt sẽ được làm mới. Mặt nguyệt qua các năm ít có sự thay đổi nhưng Tàng thinh thì liên tục thay đổi cả về hình dáng và kích thước. Người chế tác Tàng thinh phải làm âm thầm, giấu cả làng không được tiết lộ cho ai. Tàng thinh năm nay được chế tác trong 7 ngày, làm bằng gỗ dổi, có đường kính khoảng 22cm, dài 1m30 và nặng trên 50kg. Điểm đặc sắc nhất của lễ hội Ná Nhèm là màn rước Tàng thinh và Mặt nguyệt. Khi Tàng thinh và Mặt nguyệt gặp gỡ, giao hòa tạo nên sự bình an, ấm no, sinh sôi nảy nở. Sáu trai làng lực lưỡng được giao nhiệm vụ khiêng "Tàng thinh" tượng trưng cho linh vật của đàn ông. Rất đông người dân và du khách tham gia lễ hội đi theo đoàn rước Tàng thinh. Nhiều người còn thích thú chụp ảnh cùng "của quý khổng lồ" Tàng thinh.

Giống như mọi năm, các làng vẫn dựng trại xung quanh lễ hội để vui chơi. Lễ hội Ná Nhèm năm 2018 có thêm lễ dâng hương ở miếu Mỏ Vằn, dâng hương ở miếu Xa Vùn. Lễ hội năm nay có tổ chức hội xuân và chương trình giao lưu bóng đá trong ngày 14 tháng Giêng. 

Lễ hội Ná Nhèm thực chất là nghi lễ thờ cúng Thành hoàng làng và là lễ hội cầu an, cầu mùa đầu năm mới. Lễ rước Tàng thinh và Mặt nguyệt tượng trưng cho mong muốn con đàn cháu đống, duy trì nói giống.