Lễ hội nhảy lửa cầu may của người Pà Thẻn tại Hà Giang

Lễ hội thường được tổ chức trên một khu đất rộng, bằng phẳng ở trong làng hay trước sân nhà thầy cúng. Trong lễ hội này, mỗi người tham gia lễ nhảy lửa đều mang củi của nhà mình tới góp vui.
Bắt đầu lễ hội, thầy mo sẽ làm lễ cầu thần linh. Lễ vật cúng gồm 1 bát hương, đàn sắt, 10 chén rượu, con gà, tiền giấy.

Một đống lửa lớn sẽ được đốt lên và thầy mo cũng bắt đầu hành lễ. Thời gian làm lễ thường kéo dài trong 1 đến 2 giờ đồng hồ trước khi diễn lễ hội nhảy lửa. Khi thầy mo gõ vào đàn và cử hành lễ cúng, từng thanh niên trong làng sẽ ngồi đối diện với thầy mo, đây cũng chính là lúc nhập đồng cho người tham gia hội nhảy lửa.

Những động tác lắc lư của các thanh niên nam bắt đầu mạnh dần lên. Sau đó, họ bật lên và nhảy ra gần chỗ đống lửa. Trong giây phút xuất thần đó, tinh thần họ bỗng thăng hoa mạnh mẽ, cảm giác phi thường và biến ảo.

Trong khi các thanh niên đang nhảy lửa, thầy mo vẫn tiếp tục lễ cúng với tiếng nhạc đều đều đầy huyền bí hòa cùng với lời khấn lầm rầm. Đồng bào Pà Thẻn có quan niệm rằng, thời gian nhảy qua đống lửa của họ tuỳ thuộc vào sức mạnh mà họ được thần linh ban cho. Khi hết sức mạnh đó thì họ cũng bị đẩy ra khỏi đống lửa, lại trở về ngồi tiếp tục lễ và rồi lại lắc lư trong tiếng nhạc để chờ thần linh ban cho sức mạnh cho đợt nhảy tiếp theo.

Cứ sau khảng 20 phút nhập thần, lại có một đợt nhảy qua đống lửa như vậy. Vũ điệu cùng lửa càng về phần sau lại càng trở nên hấp dẫn và sôi động hơn. Người xem hội cũng ngày càng bị cuốn hút vào những cú nhảy của các nghệ nhân, thậm chí chính bản thân họ cũng đã bị cuốn vào không khí linh thiêng của lễ hội.

Trong đợt nhảy cuối cùng, thầy mo chính là linh hồn của buổi lễ cũng sẽ trổ tài nhảy qua lửa với bước nhảy mạnh mẽ và đầy oai phong. Những chiếc áo khoác đỏ và những chiếc mũ với nhiều màu sắc sặc sỡ hoà cùng bông hoa lửa to rực rỡ đã tạo thành một khung cảnh vừa lung linh vừa huyền bí

Các cô gái và chàng trai Pà Thẻn giao lưu trong ngày hội nhảy lửa

Hiện nay, tại các bản làng của đồng bào dân tộc Pà Thẻn, lễ hội nhảy lửa này vẫn được tổ chức thường xuyên vào dịp lễ Tết với nhiều nét nguyên sơ. Đây cũng chính là một trong những tâm điểm quan tâm của khách du lịch khi muốn đến Hà Giang khám phá văn hóa độc đáo của người Pà Thẻn nói riêng cũng như nét đẹp văn hóa và đời sống của các dân tộc miền núi phía Bắc.