Lễ hội kéo chày tỉnh Hà Giang

Tham gia lễ hội kéo chày, những chàng trai Pà Thẻn diện trang phục mới, mặc quần chân què, trang trí thêm hai chiếc khăn vắt chéo qua ngực và dùng thắt lưng trắng. Những cô gái Pà Thẻn nổi bật với trang phục đỏ tươi gồm khăn, áo, thắt lưng, váy.

Du  khách tham dự  lễ hội kéo chày không khỏi ngạc nhiên khi chiếc chày do thầy chủ trì cầm, xoay và niệm thần chú khiến nhiều thanh niên không thể kéo chày xuống được. Người thầy chủ trì lễ hội kéo chày có vai trò quan trọng, là người giỏi võ công và biết niệm thần chú. Chiếc chày trong lễ hội được làm bằng một đoạn gỗ dài 2-3m. Hai thanh niên Pà Thẻn khỏe mạnh ôm chày ở thế đối ngược nhau. Thầy chủ trì vừa xoay chày vừa đọc thần chú, sau đó như có phép thuật, chiếc chày tự xoay và nâng lên khỏi mặt đất. Mặc dù hai thanh niên ra sức kéo cũng không thể kéo chày xuống được. Hàng chục thanh niên trong bản ra sức kéo chày xuống nhưng không thể nào kéo nổi. Chỉ khi nào có người bịt tay vào đầu trên hoặc dưới của chày thì chiếc chày mới chạm đát là lễ kéo chày kết thúc. Lễ kéo chày thường được tổ chức cùng với lễ hội nhảy lửa.

Đầu trên của chày tương ứng với cực dương (nghĩa là thiên), đầu dưới của chày  tương ứng với cực âm (nghĩa là địa). Hai thanh niên ôm chày biểu hiện cho hai thái cực khác nhau (người Pà Thẻn gọi đó là hai con trâu húc nhau mãi không rời). Âm dương cân bằng nói lên khát vọng của người Pà Thẻn mong cho sự vật hài hòa, cân đối, cuộc sống tốt đẹp hơn.