Lễ hội giã cốm tại Tuyên Quang

Người dân tham gia lễ hội giã cốm tại Tuyên Quang

Khi lúa nếp cái bắt đầu vào thời điểm chắc hạt, gia đình trưởng họ sẽ xem ngày lành, tháng tốt, nhờ các chị em trong dòng họ nhặt lúa thành cum, đem lạt buộc lúa thành túm nhỏ, đào lò, đan một miếng phên vuông đậy lên trên miệng lò sau đó chất củi đốt rồi hơ cho lúa chín và để nguội rồi đem vào cối giã thành những hạt cốm thơm ngon, để tế dâng lên cho Ngọc Hoàng Thượng đế và cho các vị Thần linh. Đây được coi như là một lễ báo công tạ ơn Ngọc Hoàng Thượng đế và các vị Thần linh đã ban cho muôn dân cói được một vụ mùa tốt tươi và mọi nhà đều được no ấm.

Đặc sắc lễ hội giã cốm tại Tuyên Quang

Không chỉ có như vậy mà lễ hội giã cốm còn là dịp để những đôi trai làng, gái bản đua sức đua tài và tìm bạn kết duyên. Với những nhịp chày khua đều đặn và khỏe khoắn tạo thành những âm điệu rộn ràng vang vọng khắp rừng núi bản làng với hai người cầm trịch, tiếng Tày thì gọi là “khửn khèng”, và bên nam bên nữ thi nhau giã thì gọi là “kéng mưởn”. Âm thanh được chuyển điệu thành ba nhịp, nhịp đầu được gọi là "kéng mưởn", có nghĩa là giã mướn, nhịp hai được gọi là "tắm húc" có nghĩa là dệt vải, nhịp ba thì gọi là "khắp kha" có nghĩa là kẹp chân. Cứ ba nhịp chuyển điệu đều đặn suốt canh này sang canh khác có khi còn đến tận sáng.

Giã cốm trong lễ hội

Lễ hội giã cốm tại đêm văn nghệ dân ca và trình diễn thời trang các dân tộc "Âm vang Bản Ba" có thể nói đây là một điểm nhấn, nét tươi mới trong các lễ hội ở huyện Chiêm Hóa. Với các nghi thức truyền thống, lễ hội giã cốm thể hiện sức sống và tinh thần lễ hội đặc sắc mang lại cho những du khách thập phương và cả những người dân bản địa được sống trong một cảm giác linh thiêng. Những nhịp giã chuyển điệu rộn ràng làm xốn sang lòng người và tạo nên nét đặc sắc của riêng một lễ hội có từ rất lâu đời.