Lễ hội đình Giếng Tanh tại Tuyên Quang

Thời gian: 9/1- 10/1 Âm lịch
Lễ hội đình Giếng Tanh là lễ hội lớn nhất trong năm của dân tộc Cao Lan. Lễ hội được tổ chức ngày 9-10 tháng Giêng âm lịch tại xã Kim Phú, huyện Yên Sơn, tỉnh Tuyên Quang. Lễ hội là dịp tỏ lòng biết ơn và cầu mong Thành hoàng làng, Thần nông, Thổ địa phù hộ cho dân làng khỏe mạnh, mưa thuận gió hòa, làm ăn thuận lợi.
Lễ hội đình làng Giếng Tanh diễn ra trang trọng
Lễ hội đình làng Giếng Tanh diễn ra trang trọng
Làng Giếng Tanh hiện nay vẫn còn lưu giữ được nhiều nét văn hóa truyền thống của người Cao Lan. Đình Giếng Tanh được xây dựng đầu thế kỷ XVIII (năm 1706) thờ hai vị tướng thời Hùng Vương là "Đức vua Cả Nghiêm Sơn trung chính lệnh ứng Đại Vương" và "Đức vua Ngọc Sơn quân linh ứng Đại Vương". Đây là hai vị tướng được vua Hùng cắt cử đến vùng Yên Sơn bảo hộ dân làng Giếng Tanh cuộc sống yên ổn, làm ăn thuận lợi. Ngoài ra, đình Giếng Tanh còn thờ Quốc mẫu Thiên Hoa công chúa, Thần nông, Thổ địa, Long Vương, bà Lương Thị Hai. Lễ hội đình Giếng Tanh được tổ chức để tạ ơn trời đất và các vị thần đã bảo trợ dân làng.
Đình Giếng Tanh nơi diễn ra lễ hội
Đình Giếng Tanh nơi diễn ra lễ hội
Phần lễ trong lễ hội đình Giếng Tanh diễn ra từ đêm mùng 9 tháng Giêng đến hết trưa ngày mùng 10. Chiều và đêm 10 tháng Giêng được dành cho phần hội. 
Bắt đầu từ chiều mùng 9, các cụ trong Hội đồng Chấp sự cùng con cháu trong làng ra đình làm lễ mở cửa đình. Dân làng chuẩn bị mâm cỗ để thắp hương làm lễ thỉnh mời các vị thần và tổ tông về dự lễ. Mâm lễ vật khao quân được đặt dưới gầm bệ thờ gồm: một đầu trâu, chân trâu, thịt trâu, đuôi trâu... Lễ mời được cử hành đơn giản trong khoảng 30 phút, ông trùm và chấp sự đứng trước hương án khấn nhỏ thỉnh tên các vị thần. Sau phần lễ, người Cao Lan quan niệm các vị thần đã có mặt cùng dân làng mở hội. Trong đêm mùng 9, dân làng Giếng Tanh hầu như không ngủ, người thắp hương cầu lộc, cầu bình an... trai gái rủ nhau hát Sình đến sáng.
Dâng lễ trong lễ hội đình Giếng Tanh
Dâng lễ trong lễ hội đình Giếng Tanh
Chính hội ngày 10 tháng Giêng, các ban thờ được bày biện cỗ cúng. Đúng giờ Thìn, ông xướng tế làm lễ, đưa tay vòng ngang mặt hô dõng dạc "Khởi chiêng, khởi trống", 3 hồi trống nổi lên đưa tâm trang của mọi người hòa vào không gian thiêng của lễ hội. Ba hồi trống dứt, ông xướng tế dõng dạc hô "Sinh cung cử nhạc", sau đó điệu "lưu thủy" được tấu lên. Tiếp theo là lễ "Củ soạn lễ vật", "Thượng đèn", "Nghệ hương án tiền", "Thượng hương". Ông Trùm đọc bài cúng bằng chữ Hán nêu bật công lao của hai vị Thành hoàng đánh tan quân xâm lược, mang lại sự bình yên cho người Cao Lan. Tiếp tục là lễ dâng rượu (gồm 3 tuần dâng rượu), đọc văn tế, hành lễ Nhân lộc, mân quả được thư ký lễ hội tung vào đám đông người dự hội. Theo quan niệm của người Cao Lan, ai bắt được quả còn (lộc) thì năm đó gặp may mắn.
Phần hội trong lễ hội đình Giếng Tanh được diễn ra sôi nổi với nhiều trò chơi dân gian hấp dẫn như: Tung còn, chọi gà, đánh đu, đánh gậy... Hát Sình Ca là nét văn hóa đặc trưng của người Cao Lan.
Lễ hội đình Giếng Tanh hàng năm thu hút hàng nghìn người dân địa phương và du khách thập phương tới tham dự.

Bài viết về Tuyên Quang liên quan

Ghi chú bài viết Lễ hội đình Giếng Tanh tại Tuyên Quang

Nếu xảy ra lỗi với bài viết Lễ hội đình Giếng Tanh tại Tuyên Quang, hoặc nội dung chưa chính xác, vui lòng liên hệ với chúng tôi để chúng tôi chỉnh sửa lại.
Từ khóa:
Lễ hội đình Giếng Tanh là lễ hội lớn nhất trong năm của dân tộc Cao Lan. Lễ hội được tổ chức ngày 9-10 tháng Giêng âm lịch tại xã Kim Phú, huyện Yên Sơn,...