Đề nghị xem xét đưa Lễ hội quá tang tại Yên Bái vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia

Báo cáo tại buổi làm việc, đồng chí Tạ Xuân Hiến - Giám đốc Sở VHTTDL cho biết: lĩnh vực Văn hóa, thể thao và Du lịch của tỉnh Yên Bái đã đạt được nhiều kết quả tích cực trong 9 tháng đầu năm 2012. Trong lĩnh vực văn hóa, Yên Bái đã bảo tồn 3-4 lễ hội đặc sắc tại địa phương; tập trung tổ chức, quản lý tốt lễ hội tại các di tích góp phần phát huy và gìn giữ bản sắc văn hóa dân tộc; hoàn thành tổng kiểm kê di sản văn hóa trên địa bàn tỉnh; tuyên truyền sâu rộng phong trào “Toàn dân đoàn kết xây dựng đời sống văn hóa”. 

Cũng tại buổi làm việc, ông Phạm Duy Cường- Chủ tịch UBND tỉnh Yên Bái đã đề nghị Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch quan tâm, chỉ đạo và hỗ trợ, giúp đỡ tỉnh một số vấn đề: xem xét đưa Lễ Cấp sắc (Quá tang) của dân tộc Dao vào danh mục di sản văn hóa phi vật thể cấp quốc gia, tiến tới trình UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể thế giới. Đối với đề nghị của tỉnh Yên Bái, về lễ hội quá tang của người Dao, Bộ trưởng Hoàng Tuấn Anh đã giao Vụ Kế hoạch tài chính, Vụ Văn hoá dân tộc và Cục Di sản Văn hoá phối hợp với tỉnh Yên Bái nghiên cứu, có phương án bảo tồn và phát huy lễ hội. 

Lễ hội quá tang hay con goi là “Cấp sắc” là một tục lệ phổ biến và bắt buộc trong sinh hoạt xã hội - gia đình của người Dao ở Yên Bái. Tất cả đàn ông Dao đều phải qua lễ này, thậm chí lúc còn sống chưa được cấp sắc thì sau khi chết con cháu phải làm lễ cho. Đây là một nghi thức của tàn dư lễ thành đinh. 

Đồng bào Dao quan niệm rằng: Người nào được cấp sắc thì được nhận là con cháu của Bàn Vương; người được cấp sắc mới được xã hội coi là người lớn, được cấp sắc thì dòng họ mới được phát triển, làm ăn mới may mắn và đặc biệt, bắt buộc phải qua lễ cấp sắc nếu muốn làm được nghề thầy cúng. Sau lễ cấp sắc, người được cấp sắc sẽ có một tên mới gọi là tên âm, các thầy cúng sẽ gọi tên cấp sắc này cho tới khi chết mà không sử dụng tên như khi còn sống thường ngày.