Tái diễn múa “Lục cúng hoa đăng” tại Festival Huế 2010

Trên nền cổ nhạc Phật giáo, điệu múa được chia thành 3 phần chính: phần 1 là triệu thỉnh Tiên đồng bái Phật; phần 2 là hành đàn Song lục và chồng bình dâng phẩm cúng; phần 3 là kết chữ “thiên hạ thái bình” và tự quy hồi đàn. Giữa các màn biểu diễn, Ban tổ chức đã linh động cử một vị Tăng đọc lời giới thiệu và thuyết minh điệu múa.

Những bậc cấp đầy nến

Theo từng điệu tán ngân nga, trầm tĩnh, du dương, tiếng não bạt, tiếng kèn tiếng trống đánh liên hồi, các vũ sinh là các vị tăng sinh được hóa trang thành các vị tiên, mình mặc áo Mã tiên, chân đeo xà phù, đầu đội mũ Trang kim xuất hiện kèm theo tiếng hô, ứng rất uy dũng.

Các thầy sắp hàng ngang trước khi múa với hoa đăng lung linh trên tay

Các điệu múa hành đàn bái Phật, vấn Tứ Châu (kết với nhau tại 4 góc đàn), vấn kết  thằng (vũ sinh kết với nhau theo hình sợi giây), vấn liên đăng (các vũ sinh kết với nhau theo hình hoa sen), xen kẽ có rất nhiều điệu múa phức tạp phối hợp nhịp nhàng giữa thân mình, cổ tay, cổ chân, trong cùng một điệu múa như “Hoa khai hoa hạp”, “Nhạn giới”, “Hội Phật tiền”,...

Hợp múa

Múa Lục cúng hoa đăng do các vị sư Ấn Độ truyền vào Việt Nam là một điệu múa cổ xưa của Phật giáo. Sau khi du nhập vào xứ Đàng Trong tại Thuận Hóa - Phú Xuân, điệu múa “Lục cúng hoa đăng” được các vị Tổ sư trong chốn thiền môn xứ Huế tiếp thu và phát triển lên đến đỉnh cao nghệ thuật, từ đó trở thành là một loại hình âm nhạc đặc thù của Phật giáo xứ Huế.

Rất đông tăng ni, người dân đến xem múa Lục cúng hoa đăng

Điệu múa Lục cúng hoa đăng là điệu múa theo sáu lần dâng cúng. Tương ứng với mỗi lần cúng là một lễ vật cúng dường gồm: hương, hoa, nhạc, quả, đèn, trà, để cúng dường lên đức Phật. Vì vậy môi trường diễn xướng của điệu múa này luôn được trình diễn trong những hoàn cảnh đặc biệt như lễ an vị Phật, vía Phật, lễ lạc thành chùa hay lễ hội. Điệu múa này cũng được thể hiện với ý nghĩa nguyện cầu cho những người đã khuất giải thoát oan khiên trong các trai đàn giải oan, chẩn tế, …

Điệu múa “Lục cúng hoa đăng” là sự kết hợp nhịp nhàng giữa rất nhiều điệu múa, các vũ sinh kết hợp theo hình hoa sen, sau đó xếp hình theo chữ Hán và theo hình chiếc bình nhiều tầng. Trong điệu múa “Lục cúng” có nhiều bài tán theo nhiều điệu tán cổ xưa trong kho tàng âm nhạc Phật giáo như tán sấp, tán rơi, tán trạo và có cả Thài - một điệu tán rất cổ xưa - để dâng cúng trong nghi lễ cúng Phật cúng chư Tổ.

Sau một thời gian dài “vắng bóng”, việc tổ chức điệu “Lục cúng hoa đăng” tại chùa Từ Đàm để giới thiệu đã thu hút đông đảo người xem, đồng thời đã đưa điệu múa này về đúng “môi trường diễn xướng” của nó.

Theo sự phát triển của văn hóa Phật giáo giáo Việt Nam, điệu múa Lục cúng hoa đăng tồn tại với thời gian. Đến thời vua Minh Mạng (1820-1840), Lục cúng hoa đăng đã được tiếp thu và cải biên thành một loại hình âm nhạc cung đình và trở thành một điệu múa đặc sắc được lưu giữ cho đến ngày nay./.