Đặc sắc lễ hội Đào Nương tại Hưng Yên

Truyền thuyết kể rằng, làng Đào Đặng xưa kia còn là một vùng sình lầy, lau sậy um tùm, quân giặc không quen phong thổ thường sinh bệnh tật và chết vì muỗi độc. Đào Nương khi ấy đã nghĩ ra kế giết giặc bằng cách dùng lời ca, tiếng hát làm mê hoặc chúng, lừa chúng chui vào bao gai tránh muỗi đốt, rồi chờ đêm khuya khi giặc đã ngủ say, bí mật cùng trai tráng đến khiêng từng bao ném xuống sông. Giặc Minh tin rằng vùng đất này "linh thiêng", "động", "nghịch", không thể ở được, nên sợ hãi rút quân. Khi bà mất, dân làng đã lập đền thờ và tổ chức lễ hội từ ngày mồng 2 tới ngày mùng 4 tháng 2 âm lịch hàng năm để tưởng nhớ công ơn bà.

Biểu diễn múa rồng tại lễ hội

Phần lễ diễn ra trong không khí trang nghiêm và long trọng. Điểm đặc biệt thu hút sự chú ý nhất trong phần nghi lễ là đoàn rước kiệu từ đền bà Đào Nương đến đình làng, chỉ có phái nữ tham gia rước kiệu. Khi kiệu bà Đào Nương được rước tới đình làng, với lòng thành kính của con cháu hướng về tổ tiên, các nghi thức lễ dâng hương chính thức diễn ra. Phần hội diễn ra sôi nổi với các trò chơi dân gian truyền thống như chọi gà, cờ tướng, đi cầu kiều, kéo co,… đặc biệt là cuộc thi sàng gạo (nghề truyền thống của làng Đào Đặng), thi gói bánh tẻ. Đây cũng là một nét đặc sắc riêng của lễ hội Đào Nương giúp thế hệ trẻ gìn giữ và phát huy nhưng nghề truyền thống mà cha ông để lại.

Các nghệ nhân trình diễn ca trù trong lễ hội Mẫu Đào Nương - vị tổ Ca trù Việt Nam tại sân đền Mẫu, thôn Đào Đặng, xã Trung Nghĩa, TP Hưng Yên

Qua thời gian, lễ hội Đào Nương đã đi vào tiềm thức mỗi người con làng Đào Đặng và trở thành món ăn tinh thần không thể thiếu. Đây cũng là dịp để con cháu Hưng Yên tỏ lòng thành kính, tri ân với tổ tiên và khơi dậy niềm tự hào về truyền thống quý báu của dân tộc.