Sôi động lễ hội Gióng làng Phù Đổng

Mở đầu Lễ hội là lễ tế thánh, lễ rước cờ từ đền Mẫu về đền Thượng với sự tham gia của hàng trăm người dân, thể hiện sức mạnh của đội quân Thánh Gióng. Nghi thức tắm Phật là một trong những nghi thức tâm linh trong hội Gióng làng Phù Đổng. Trước khi tắm Phật phải gột sạch bụi trần bằng việc rửa tay, rửa mặt bằng nước thánh ngâm hoa hồng.

Nghi thức tế lễ trời đất tại lễ hội Gióng làng Phù Đổng

Ở các lễ hội khác, màn lễ rước thường diễn ra vào sáng sớm, còn ở hội Gióng, màn lễ rước lại diễn ra vào giữa trưa chính ngọ, khi ngựa ông Gióng xuất hiện và được các thanh niên trai tráng kéo ra, màn tái hiện những lần ra trận diệt giặc Ân bắt đầu.

Ông hiệu trống phát lệnh tập trung các lực lượng dàn quân tại sân đình

Hai hội trận ở bãi Soi Bia và Đống Đàm. Cả hai hội trận đều tập trung tái hiện hình ảnh uy lẫm của đội quân Thánh Gióng xuất quân đánh giặc Ân và giành chiến thắng. Đi đầu là phường Áo đỏ mặc áo dài sặc sỡ, tay cầm roi mây, nối tiếp là phường Áo đen và hai ông hiệu Tiểu cổ mang cờ ngũ hành, cờ phướn. Kế đó dẫn đầu phường ca vũ Ải Lao là ông Hổ, rồi đến các ông hiệu Trung Quân, hiệu Trống, hiệu Chiêng.

Kéo xe long mã - tượng trưng cho Thánh Gióng lên đường ra trận

Ông hiệu Cờ vác cờ lệnh đi sau cùng đội quân Phù giá tháp tùng xe Long mã là một ngựa trắng cỡ lớn, có đủ bành, giáp, nhạc, yên cương đặt trên khung xe có dây kéo dài và 4 bánh gỗ. Xe Long mã chính là biểu tượng linh thiêng nhất của lễ hội, tượng trưng cho Thánh Gióng trên đường ra trận. Khi tới trận địa, hình ảnh đại quân của Thánh Gióng giao chiến với quân giặc được hình tượng hóa qua ba màn múa “đánh cờ” hết sức độc đáo của ông hiệu Cờ.

Đội Phù Giá lên đường đi đánh giặc

Kết thúc màn “đánh cờ” thứ ba cũng đồng nghĩa quân ta đã thắng lợi, các tướng giặc rời kiệu xin hàng. Đội quân của Thánh Gióng trở về đền Thượng mở tiệc khao quân mừng chiến thắng.

Kiệu rước các cô tướng đóng vai giặc Ân tập kết đóng đinh tại Đống Đàm

Ngoài các nghi lễ truyền thống, Hội Gióng làng Phù Đổng năm nay còn có chương trình văn nghệ đặc sắc do các diễn viên, nghệ sĩ Nhà hát Tuồng Việt Nam, Nhà hát Cải lương và Nhà hát Chèo biểu diễn cùng nhiều trò chơi và hoạt động thể thao hấp dẫn khác. Đặc biệt, cờ tướng cũng là trò chơi xuất hiện trong hội Gióng. Đây là trò chơi thể hiện trí tuệ và nghệ thuật dùng binh của người xưa.

Các cô tướng bỏ kiệu, giương cờ trắng đầu hàng

Theo tương truyền, xã Phù Đổng là nơi sinh ra người anh hùng và ở đây có đền Thượng thờ phụng Thánh Gióng. Đền Gióng (còn gọi là đền Thượng) vừa to vừa đẹp, tương truyền từ khi nhà vua dời đô từ Hoa Lư ra Thăng Long, vua Lý Thái Tổ cho xây dựng trên nền nhà cũ của ông Gióng. Đền còn lưu giữ được rất nhiều kiến trúc của thời Lê Trung hưng như: thủy đình, nhà thiên hương, bái đường, chính điện. Tượng Thánh Gióng khá lớn được đặt trong chính điện, hai bên là hai dãy tượng 6 quan văn, võ, 2 người hầu cận đứng, 4 viên cận vệ và 2 phỗng quỳ. Ở đền Thượng, hiện vật đáng chú ý là đôi rồng đá cách điệu làm bậc thềm với nét chạm khỏe, phóng khoáng, đôi chóe sứ cổ, cỗ ngai thờ thời Lê, đôi sư tử đá tạc từ thời Lê Dụ Tông,…

Diễn ra trong bối cảnh Thủ đô và cả nước hướng về Đại lễ kỷ niệm 1.000 năm Thăng Long-Hà Nội và hồ sơ đang được đề cử UNESCO công nhận là di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại, nên năm nay Hội Gióng đền Phù Đổng được huyện Gia Lâm và thành phố Hà Nội đầu tư tổ chức với quy mô lớn hơn mọi năm./.