Hội làng Thượng Cát

Hội làng Thượng Cát có từ bao giờ không ai biết chính xác. Trải qua bao biến cố, thăng trầm lịch sử nhưng người dân Thương Cát chưa bao giờ lãng quên hội truyền thống của quê hương. Người dân luôn ý thức việc bảo tồn, lưu giữ giá trị văn hóa tốt đẹp để không bị mai một. Từ năm 1993, đình Thượng Cát được công nhận là Di tích lịch sử cấp Quốc gia, hội làng Thượng Cát càng được mở rộng hơn.

Hội làng Thượng Cát là dịp để tưởng nhớ, ca ngợi công đức của Thành Hoàng làng Quách tướng quân cùng nhị vị công chúa họ Đinh. Hội làng Thượng Cát gồm hai phần: phần lễ với những hình thức tế lễ long trọng và uy nghiêm; phần hội bao gồm những trò chơi dân gian mang đậm bản sắc dân tộc.

Từ sáng ngày 10/3, dâng làng Thượng Cát cùng các đội tế, đội sinh tiền, đội trống, đội cờ, đội dâng hương... quy tụ đông đủ trước cổng đình chuẩn bị cho buổi tế lễ. Lễ tế được tổ chức theo nghi thức truyền thống, dâng hương hoa và sản vật quý của địa phương lên Thành Hoàng Quách tướng công Đô chiêu thảo sứ cùng hai vị công chúa họ Đinh có công giúp Hai Bà Trưng đánh tan quân Đông Hán xâm lược.

Sau phần lễ tế, người dân Thượng Cát bước vào hội với những hoạt động sôi nổi như hội thi bơi thuyền truyền thống, thổi cơm thi, chơi cờ người, kéo co, chọi gà... Chương trình văn nghệ với những tiết mục đặc sắc cây nhà lá vườn thu hút đông đảo người dân.

Hội bơi thuyền rồng Thượng Cát là hoạt động truyền thống "bất di bất dịch" trong nhiều năm qua. Dân làng Thượng Cát sống chung với nước lũ sông Hồng nên để tồn tại và phát triển việc bơi lội, bơi thuyền... đã song hành cùng lịch sử. Hội đua thuyền rồng Thượng Cát diễn ra trong cả 3 ngày hội. Mỗi thuyền đua có 16 người, trong đó có 1 người cầm chịch, là tinh thần của đội, vừa điều khiển hướng bơi vừa khích lệ tinh thần đồng đội.

Cùng với thi bơi thuyền, hội thị nấu cơm trên sân đình là hoạt động ý nghĩa thể hiện sự khéo léo của người dân Thượng Cát. Những thí sinh tham gia thi nấu cơm phải chuẩn bị đầy đủ vật dụng cần thiết: nồi, dây, đòn gánh, đuốc... Chủ tế vào đình xin lửa sau đó mang ra sân. Mỗi nhóm được dùng ngọn đuốc nấu cơm đi vòng quanh sân theo tiếng trống giục. Sau khi cơm chín được mang vào chấm điểm. Nồi cơm đạt giải nhất được mang vào trong đình lễ Thánh.

Hội làng Thượng Cát quy tụ rất nhiều hoạt động. Du khách tham dự lễ hội Thượng Cát không chỉ được chững kiến không khí trang nghiêm của buổi lễ mà còn được tận hương sự sôi nổi, náo nhiệt của phần hội. Lễ hội cũng là dịp giáo dục tình yêu quê hương, đất nước, tinh thần đoàn kết và ý thức bảo vệ giá trị văn hóa truyền thống của dân tộc.