Hội đền Hạ Lôi thờ Hai Bà Trưng tại Mê Linh

Sau khi Hai Bà Trưng tuẫn tiết, nhân dân nhiều nơi lập đền, miếu để thờ phụng. Trong số 103 đền thờ Hai Bà Trưng ở 9 tỉnh, thành phố trên cả nước (huyện Mê Linh có 25 di tích ở 13 xã), đền thờ Hai Bà Trưng ở thôn Hạ Lôi có ý nghĩa đặc biệt nhất. Đây là nơi lưu dấu thiêng về 2 vị nữ lưu hào kiệt thời thơ ấu đồng thời địa điểm chuẩn bị khởi nghĩa Hai Bà Trưng.

Không giống với Hội đền Đồng Môn (lễ rước nước và múa đèn), hội đền Hát Môn (dâng bánh trôi), hội Hạ Lôi có nét độc đáo là lễ giao kiệu. Từ ngày 4 tháng Giêng, người dân nơi đây làm lễ mộc dục, thay bao sái tượng Vua bà. Sau đó, làng Hạ Lôi tổ chức lễ tế Hai Bà Trưng ở đình làng cùng với Thành hoàng làng và 4 vị tướng là 4 anh em ruột Đô, Hồ, Bạch, Hạc đã phù thánh Tản Viên dựng lại cơ nghiệp. Trong lễ rước Hai Bà từ đền về đình gồm: 2 cỗ voi, 2 cỗ ngựa, đội nữ binh hộ giá mặc áo nâu quần xà cạp vác gươm, gươm trường, bát bửu, đội thanh nữ mặc áo trắng khênh kiệu, đội vác cờ súy... Bắt đầu lễ rước kiệu từ đền ra, kiệu Trưng Trắc đi trước. Ra đường kéo quân về đình làng, kiệu Trưng Trắc tránh đường để kiệu Trưng Nhị đi trước. Sau 2 lần giao kiệu ở cổng đình và đường kéo quân đến cổng đền, kiệu em tránh đường để kiệu chị lên trước vào đền.

Từ ngày 7-10/1, dân làng tổ chức lễ viếng lục bộ nữ tướng, cầu phúc, đại yến khao quân, tạ lễ. Trong lễ hội còn có nhiều trò chơi dân gian như: đánh đu, cờ tướng, chọi gà, đấu vật... Người dân và du khách thập phương tham gia lễ hội hái lộc cầu may.