Lễ hội đình Vạn Ninh tại Quảng Ninh

Cùng với hệ thống các di tích của thành phố Móng Cái như: Đền Xã Tắc, đình Tràng Vỹ, đình Trà Cổ, đền Thánh Mẫu, chùa Xuân Lan, chùa Nam Thọ,  đình làng Bầu..., đình Vạn Ninh là biểu trưng cho văn hoá truyền thống của dân tộc, là “cột mốc văn hoá” khẳng định chủ quyền lãnh thổ của Việt Nam nơi địa đầu của Tổ quốc.Từ xưa đến nay, đình Vạn Ninh luôn có ý nghĩa rất quan trọng trong đời sống tâm linh cộng đồng làng xã của xã Vạn Ninh nói riêng và của nhân dân châu Vạn Ninh (Móng Cái ngày nay) nói chung.

Đất Vạn Ninh thời xưa là nơi Lý Thường Kiệt tập kết thủy quân trong trận chiến đấu chống quân Tống xâm lược. Sau này, để tưởng nhớ tới công lao của ông, nhân dân xã Vạn Ninh và nhân dân châu Vạn Ninh đã xây dựng đình Vạn Ninh, tôn Lý Thường Kiệt làm thành hoàng làng và phối thờ cùng với các vị thành hoàng khác ở trong đình. Đình Vạn Ninh thờ 8 vị thần và thành hoàng là Lý Thường Kiệt, Giác Hải thiền sư, Không Lộ thiền sư, Trần Thánh Tông, Trần Hưng Đạo, Phạm Ngũ Lão, Lê Lợi, Yết Kiêu. Ngày nay, đình vẫn còn lưu giữ được các sắc phong từ thời vua Tự Đức cho Lý Thường Kiệt, Không Lộ thiền sư và Giác Hải thiền sư, Trần Hưng Đạo. Số còn lại thì được lưu giữ tại Viện Hán Nôm. Tuy nhiên, vì nhiều lý do khác nhau mà trong một thời gian dài, đình Vạn Ninh đã bị hư hỏng nặng, mãi đến năm 2006, năm 2007 đình mới được phục dựng lại như nguyên mẫu và được công nhận là một di tích lịch sử, văn hóa của tỉnh vào năm 2011. Lễ hội đình Vạn Ninh cũng do đó mà mai một dần, cho đến năm 2008 mới được phục dựng và tổ chức với quy mô lớn như trước kia.

Hàng năm, vào ngày mùng 10, ngày 11 tháng Giêng, những người dân Vạn Ninh lại tưng bừng tổ chức Lễ hội đình Vạn Ninh để tỏ lòng biết ơn Thần, Thành hoàng và tổ tiên đã phù hộ, độ trì cho dân làng trong năm qua, cầu xin phước lành cho năm tới và giáo dục cho con cháu về truyền thống uống nước nhớ nguồn của dân tộc ta. Đông đảo những người dân ở trong vùng và ở những vùng lân cân tới tham dự lễ hội. Phần lễ diễn ra rất trang nghiêm với các nghi lễ như: Lễ cáo yết; Lễ rước Thần - Thành hoàng; Lễ nghênh Thần - Thành Hoàng; Lễ an vị; Lễ nhập tịch; Lễ cúng Thần - Thành hoàng; Lễ tế và Lễ tống (tiễn).

Nghi thức rước thần trong lễ hội

Phần hội diễn ra sôi nổi ở trong suốt 2 ngày diễn ra lễ hội. Lễ hội đình Vạn Ninh nổi tiếng với “đặc sản” hát ca trù (hay hát cửa đình), những người dân Vạn Ninh thường gọi là hát Nhà tơ, hát chầu thần hay hát chúc thần. Hát Nhà tơ ở lễ hội đình Vạn Ninh là 1 loại hình hát nghi lễ đặc sắc và mang đậm bản sắc vùng miền. Vạn Ninh cũng được xem là 1 trong những cái nôi của nghệ thuật hát nhà tơ, hát cửa đình ở tỉnh Quảng Ninh ngày nay. Ngoài phần hát Nhà tơ, còn những trò hát dân gian như: hát đối, hát ví, hát cưới, hát múa; những trò chơi truyền thống như: chơi cờ người, chơi cờ tướng, kéo co…; và những hoạt động giao lưu văn nghệ, bình thơ,… đã thu hút đông đảo du khách thập phương và nhân dân trong và ngoài thành phố đến tham dự.

Lễ hội đình Vạn Ninh thu hút đông đảo người dân tham gia

Lễ hội đình Vạn Ninh là một lễ hội dân gian, mang ý nghĩa tâm linh độc đáo và có giá trị tinh thần to lớn đối với mỗi người dân Vạn Ninh cũng như những người dân thành phố Móng Cái. Việc phục dựng, tổ chức lễ hội Vạn Ninh không đơn thuần là việc gìn giữ những nét đẹp văn hóa dân gian mà cha ông ta để lại cho hậu thế mà còn có vai trò quan trọng trong việc thúc đẩy phát triển du lịch tâm linh của thành phố Móng Cái nói riêng và của tỉnh Quảng Ninh nói chung.

lehoi.info tổng hợp