Lễ hội Đền Vạn Lộc tại Nghệ An

Lễ hội đền thờ Vạn Lộc gồm 2 phần: Phần lễ và phần hội:

Phần lễ bao gồm: Lễ khai quang, lễ xuất thần, lễ yết cáo, lễ khai hội, lễ đại tế (lễ kỳ phúc, lễ kỳ yên ), lễ yên vị và lễ tạ. Nhìn chung trình tự phần lễ cũng được diễn ra như ở các di tích khác: lau chùi và tẩy uế các hiện vật, đồ tế khí trong đền. Báo cáo với các thần linh xin pháp được mở hội, kính mời các thần linh về dự lễ hội để ban phước lành cho sóng yên, biển lặng, dân khang, vật thịnh, những người ngư dân ra khơi vào lộng được an toàn… sau khi tiến hành xong các phần lễ thì sẽ tổ chức làm lễ yên vị và lễ tạ.

Riêng phần lễ rước ở lễ hội đền Vạn Lộc cũng có phần khác so với các lễ hội khác. Buổi sáng ngày 16 tháng giêng, vào khoảng lúc 3 giờ sáng sẽ tiến hành làm lễ xuất thần với nội dung: Xin các vị thần nghênh giá tiến hành lễ diễu hành ra tại sân đền để tham gia khai mạc lễ hội. Sau khi tham dự xong lễ khai hội thì tiến hành lễ rước và tổ chức các đoàn rước như sau:

Tốp 1: Đội múa lân và trống nhạc.

Tốp 2: Đội cờ: cờ hội và cờ tổ quốc.

Tốp 3: Kiệu ảnh Bác.

Tốp 4: Kiệu bằng Di tích Lịch sử Văn hoá.

Tốp 5: Đội bát bửu - ngựa - hạc.

Tốp 6: Kiệu rồng có ngai thờ Thái uý Quận Công Nguyễn Sư Hồi (có Tàn lọng)

Tốp 7: Chiêng trống đại.

Tốp 8: Cờ thượng đẳng thần, cờ anh linh vạn cổ và hương án bày lễ vật, bát hương.

Tốp 9: Mâm ngũ quả.

Tốp 10: Đại biểu, nhân dân và những du khách…

Lễ rước trong lễ hội Đền Vạn Lộc

Đặc điểm riêng ở trong lễ rước là các dòng họ có nhà thờ ở dọc đường đoàn rước đi qua (ở phường Nghi Tân có 71 dòng họ) và các gia đình hai bên đường đều mang bát hương, một ít vàng mã và hoa quả,... trước cổng nhà mình để cầu lộc và cầu may.

Đường đi của đoàn rước: Xuất phát từ đền Vạn Lộc, đoàn rước đi lên khối 6, rẽ qua UBND phường Nghi Tân - quay về khối 4 - sau đó trở về đền . Mỗi khi đến gần một hương án dòng họ, đoàn rước lại đi chậm lại để đại diện dòng họ dâng hương, bái vọng và đội sư tử lại múa trò, còn đội trống thì biểu diễn múa, đánh tróng và đoàn rước tiếp tục đi.

Sau khi đoàn rước về đến đền thì ban nghi lễ và ban tổ chức sẽ vào làm lễ xin vào đền xong khi đó đoàn rước mới được vào và sau đó là cử hành lễ yên vị.

Tiếp đến là lễ đại tế (lễ cầu yên và cầu phúc) đây là lễ chính được tiến hành từ khoảng 19 giờ đến hết các thủ tục tế trong đêm. Ban hành lễ gồm có: một đại bái, hai bồi tụng và chấp sự mỗi bên năm người; hai đội trống chiêng, bát âm; hai vị thông xướng (đông xướng, tây xướng ) để hô hiệu lệnh.

Các bước hành tế được tiến hành theo đúng như nghi thức truyền thống . Trong nội dung lễ có phần quan trọng đó là đọc chúc văn của đền và đọc văn thúc ước của làng. Trong khi tế, lúc đọc chúc văn, cũng như dâng hương và dâng rượu thì đều có nhạc bát âm, chiêng trống đệm vào làm cho không khí rất trang nghiêm và rất linh thiêng.

Tưng bừng lễ hội Đền Vạn Lộc

Phần hội: Trong lễ hội đền Vạn Lộc có tổ chức nhiều các trò chơi mang tính truyền thống cũng như hiện đại như: Chọi gà, bóng chuyền, bóng bàn, bóng đá, đánh cờ người, cắm trại và thi văn nghệ… nhưng có lẽ trò chơi sôi nổi và cuốn hút nhiều người tham gia cũng như người xem nhất đó chính là: đua thuyền truyền thống. Dưới sông thuyền đậu dọc đường đua, cờ hội, cờ đỏ, phấp phới. Trên bờ cả dãy dài những người xem chật cứng, tiếng hò reo, cổ vũ vang động cả một quãng sông. Các làng trong phường Nghi Tân chuẩn bị cho lễ hội đua thuyền từ trước đó một tháng; mỗi làng sẽ chuẩn bị một thuyền đua, một đội đua với những tay chèo khoẻ mạnh và có nhiều kinh nghiệm. Lễ hội đua thuyền trở thành hoạt động văn hoá tinh thần lôi cuốn tất cả các thành viên trong phường tham gia.

Đua thuyền truyền thống tại lễ hội