Xây dựng Dự thảo “Quy chế tổ chức lễ hội ngành nghề”

Bộ VHTTDL cho biết, Quy chế ban hành kèm theo Quyết định của Thủ Tướng Chính phủ sẽ bao gồm 3 Chương với 15 Điều. Đây là một văn bản quy phạm pháp luật chuyên biệt có nội dung về viêc điều chỉnh lễ hội ngành nghề, một loại hình lễ hội mới hiện đang được tổ chức tại nhiều địa phương với quy mô lớn và tần suất cao.

Theo đó, Quy chế này có tác động trực tiếp điều chỉnh cụ thể về chủ thể quản lý và tổ chức lễ hội ngành nghề cùng các đối tượng áp dụng nhằm tạo ra sự thống nhất về công tác quản lý và tổ chức lễ hội ngành nghề ở các cấp từ Trung ương đến địa phương trên toàn quốc. 

Festival lúa gạo Hậu Giang

Nội dung quy chế cụ thể như sau:

Chương I: Quy định cụ thể về phạm vi điều chỉnh, đối tượng áp dụng, mục đích, nội dung và nguyên tắc tổ chức lễ hội ngành nghề. Trong đó, nội dung chương này với phạm vi điều chỉnh gồm 5 nhóm ngành nghề đã tạo hành lang pháp lý thuận lợi cho các nhóm ngành nghề từ nghề thủ công truyền thống đến các ngành nghề kinh tế khoa học công nghệ cao được bình đẳng tổ chức lễ hội theo quy định. Quy định này cũng là công cụ pháp lý thuận lợi, tạo điều kiện cho các làng nghề thủ công truyền thống và các ngành nghề khoa học kỹ thuật công nghệ cao thông qua việc tổ chức lễ hội ngành nghề để tôn vinh và khẳng định uy tín, thương hiệu sản phẩm của mình.

Tiếp đó, Quy định về nội dung hoạt động lễ hội ngành nghề với 4 nhóm nội dung chính đã tạo điều kiện cho các tổ chức, cá nhân tham gia tổ chức lễ hội có thể đầu tư một không gian lễ hội quy tụ được sự gắn kết giữa hoạt động kinh tế với hoạt động văn hóa, tạo nên sự phong phú, đa dạng cho nội dung lễ hội. Tuy nhiên, các chương trình hoạt động phong phú nhưng các nội dung hoạt động phải tuân thủ theo quy định hiện hành trong hệ thống pháp luật Việt Nam và phù hợp với giá trị văn hóa của dân tộc…

Festival Thủy sản Việt Nam

Những quy định cụ thể về nội dung, nguyên tắc tổ chức lễ hội ngành nghề sẽ góp phần lập lại trật tự, khắc phục sự chồng chéo trong lễ hội, đảm bảo việc tổ chức lễ hội dần đi vào nề nếp, thiết thực, hiệu quả.

Chương II: Chương này quy định chi tiết về tổ chức lễ hội ngành nghề gồm: Dự thảo quy chế quy định thời gian tổ chức lễ hội ngành nghề bằng 2 phương án. Phương án thứ nhất: quy định thời gian tổ chức lễ hội ngành nghề 5 năm/lần đối với lễ hội cấp quốc gia ( lễ hội thuộc thẩm quyền quyết định của Thủ tướng Chính phủ và Thủ trưởng cơ quan Trung ương), 3 năm /lần đối với lễ hội cấp tỉnh ( lễ hội thuộc thẩm quyền quyết định của Chủ tịch ủy ban nhân dân cấp tỉnh). Phương án 2: quy định thời gian tổ chức lễ hội ngành nghề 3 năm/lần đối với lễ hội cấp quốc gia ( lễ hội thuộc thẩm quyền quyết định của Thủ tướng Chính phủ và Thủ trưởng cơ quan Trung ương) và 2 năm/lần đối với lễ hội cấp tỉnh ( lễ hội thuộc thẩm quyền quyết định của Chủ tịch Ủy ban nhân dân cấp tỉnh).

Hiện nay, hầu hết các lễ hội ngành nghề có quy mô lớn thường tổ chức 2 năm/1 lần (ví dụ như Festival lúa gạo, festival thủy sản, lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột..). Việc tổ chức lễ hội ngành nghề với quy mô lớn, tần suất cao đã tạo ra sự lãng phí và khiến chất lượng lễ hội chưa cao, nội dung nhiều chương trình đơn điệu gây nhàm chán do chưa đảm bảo năng lực tài chính và quỹ thời gian cần thiết để đầu tư. Hơn nữa, với sự hoạt động đa ngành, việc tổ chức lễ hội với tần suất cao đã gây phản ứng kém trong dư luận như điều kiện kinh tế của đất nước còn khó khăn, tổ chức nhiều loại hình lễ hội gây tốn kém lãng phí. 

Lễ hội cà phê Buôn Ma Thuột

Do đó, Quy định về Quy mô, thời gian tổ chức lễ hội ngành nghề được ban hành nhằm mục đích giảm tần suất tổ chức, giúp cho chủ thể tổ chức và các thành phần tham gia có thêm nhiều thời gian để chuẩn bị nội dung co chương trình hoạt động, nguồn lực tổ chức và tham gia lễ hội ngành nghề để lễ hội chất lượng cao.

Hơn nữa, Quy định về quy trình tổ chức lễ hội ngành nghề với các thủ tục hành chính được thực hiện nhằm cụ thể hóa giúp các cơ quan, tổ chức, cá nhân có nhu cầu tổ chức lễ hội đầu tư thời gian và công sức chuẩn bị xây dựng Đề án và thông qua các cơ quan liên quan phối hợp tạo sự thống nhất trong tổ chức để lễ hội đạt hiệu quả.

Việc quy định chủ thể quản lý lễ hội cũng nhằm mục đích thống nhất về phân cấp quản lý nhà nước trong quá trình tổ chức lễ hội ngành nghề, đồng thời nâng cao trách nhiệm và năng lực quản lý của các cấp. Bên cạnh đó, quy định cũng nêu trách nhiệm cụ thể cho cơ quan chủ quản (Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch) với vai trò tham mưu giúp Chính phủ giám sát quy trình, nội dung tổ chức lễ hội ngành nghề trên phạm vi toàn quốc.

Chương III: Đây là Quy định về hình thức khen thưởng và xử lý vi phạm trong lễ hội ngành nghề. Quy định chế tài xử lý vi phạm sẽ góp phần chấn chỉnh tình trạng tổ chức lễ hội ngành nghề với tần suất cao, thiếu sự đầu tư, chất lượng và hiệu quả chưa cao. Dồng thời, Quy định này cũng được đề ra nhằm phát hiện và phòng ngừa những biểu hiện có dấu hiệu vi phạm pháp luật trong tổ chức lễ hội, để lễ hội ngành nghề và các nội dung hoạt động tuân thủ pháp luật và các quy định về tổ chức lễ hội ngành nghề.

Việc xây dựng và ban hành Quy chế tổ chức lễ hội ngành nghề nhằm hoàn chỉnh văn bản quy phạm pháp luật điều chỉnh loại hình lễ hội ngành nghề để phù hợp với tình hình phát triển kinh tế - xã hội của đất nước trong thời kỳ hiện đại, đồng thời bảo tồn giá trị văn hóa của lễ hội.