Hội nghị đánh giá công tác, quản lý và tổ chức lễ hội trong 6 tháng đầu năm 2010

Đến dự và chỉ đạo Hội nghị, có đồng chí Hoàng Tuấn Anh, Ủy viên Trung ương Đảng, Bộ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch và đồng chí Huỳnh Vĩnh Ái- Thứ trưởng Bộ Văn hóa, Thể thao và Du lịch đã đề nghị các vị đại biểu tập trung thảo luận về những kết quả đã đạt được trong công tác quản lý và tổ chức lễ hội, những mô hình, điển hình, tiên tiến đã và đang đem lại hiệu quả tích cực trong công tác quản lý và tổ chức lễ hội cũng như những mặt tồn tại, những mặt yếu kém trong công tác quản lý và tổ chức lễ hội, nguyên nhân và giải pháp để thực hiện.

Những điểm yếu kém trong công tác tổ chức, quản lý lễ hội

Công tác quản lý và công tác tổ chức lễ hội trong thời gian qua đã và đang bộc lộ một số hạn chế và tồn tại cần phải khắc phục trong thời gian tới như: Công tác tuyên truyền, hướng dẫn cho quần chúng nhân dân hiểu rõ được giá trị truyền thống trong việc gìn giữ và phát huy bản sắc văn hoá của dân tộc trong công tác tổ chức lễ hội vẫn còn hạn chế; Không ít lễ hội do nặng về hình thức quy mô phải hoành tráng với những chương trình nghệ thuật sân khấu hoá hiện đại, nặng về trình diễn và phụ diễn tốn kém nhưng nội dung thì lại hời hợt, chung chung và ít được đầu tư. Bên cạnh đó cũng có rất nhiều lễ hội kéo dài hàng tuần liền trong khi đó có thể gói gọn trong hai ngày là hết. Thế nên mới có chuyện đi xem hội mà thành ra đi xem ca nhạc ở ngoài trời.  Đã có không ít các lễ hội dựng lên chỉ nhằm mục đích duy nhất đó là...kêu gọi công đức.

Ngoài ra những hiện tượng bói toán, lên đồng, móc trộm, cờ bạc, thương mại hoá trong hoạt động dịch vụ phục vụ lễ hội, rút thẻ, tệ bán hàng rong, tướng số, tử vi, bán sách, lôi kéo khách hành hương, tranh giành nhau thu tiền bán vé dịch vụ... đã làm giảm đi tính tôn nghiêm và những nét đẹp văn hoá trong các hoạt động lễ hội gây nên sự bức xúc của dư luận và của báo giới.

Việc tổ chức lễ hội ở rất nhiều nơi vẫn còn nghiêng về lợi ích kinh tế, làm cho ý nghĩa văn hoá tinh thần trở lên bị mờ nhạt.

Tuy lễ hội dân gian lớn cũng được tổ chức quy mô và cầu kỳ hơn so với trước song cơ sở vật chất, hệ thống hạ tầng và đặc biệt là hình thức dịch vụ vẫn chưa đáp ứng được nhu cầu mật độ đông của du khách, yếu tố tâm linh bị suy giảm.

Công tác thanh tra, kiểm tra; trình độ quản lý, chỉ đạo và hướng dẫn tổ chức hoạt động lễ hội của cán bộ văn hoá cơ sở và của những người trực tiếp quản lý di tích và điều hành lễ hội vẫn còn rát hạn chế, thiếu hiểu biết sâu sắc về lễ hội.

Thành công đạt được

Bên cạnh những khuyết điểm ở trong công tác, quản lý và tổ chức lễ hội, thì cũng không thể phủ nhận những kết quả đã đạt được.

Ông Nguyễn Đạo Toàn - Cục trưởng Cục Văn hóa cơ sở cho biết: trong những năm qua, công tác quản lý và công tác tổ chức lễ hội ở các địa phương cũng đã được chính quyền các cấp chỉ đạo theo một nội dung quy định trong hệ thống văn bản của Chính phủ và của Bộ Văn hoá, Thể thao và Du lịch, thực hiện có hiệu quả công tác quản lý nhà nước và hướng dẫn nghiệp vụ trong việc khai thác, bảo tồn và phát huy các giá trị văn hoá truyền thống của lễ hội.

Lễ Khai ấn Đền Trần (Nam Định) đã thu hút 50.000 lượt khách tới tham gia

Lễ hội đã được tổ chức phù hợp với thuần phong mỹ tục, với điều kiện kinh tế của mỗi địa phương và đã đi vào nền nếp, tạo bầu không khí lành mạnh, phấn khởi cuốn được nhiều hút du khách như: Lễ Khai ấn Đền Trần (Nam Định) đã thu hút 50.000 lượt khách tới tham gia; Lễ hội Yên Tử (Quảng Ninh) đã thu hứt được 340.000 lượt khách; đặc biệt lễ hội Đền Hùng vào năm 2010 đã thu hút được gần 6 triệu lượt người hành hương về với Đất Tổ, riêng ngày chính hội (ngày mùng 10 tháng 3 đã có 2,5 triệu người); Lễ hội bắn pháo hoa Đà Nẵng số lượng du khách cũng tăng gấp 4 lần so với năm 2009 và Festival Huế 2010 đã thu hút được hơn ba triệu lượt người đến tham gia lễ hội. Ngoài ra, một số lễ hội cũng được tổ chức với quy mô lớn, kinh nghiệm tổ chức các lễ hội đã dần mang tính chuyên nghiệp hơn.

Để tạo được sự chuyển biến thực sự sâu sắc và đạt được hiệu quả thực tế trong công tác quản lý và tổ chức lễ hội đòi hỏi cần phải có sự hướng dẫn trách nhiệm của các cấp, các ngành và của toàn xã hội. Cần khai thác và chọn lọc các giá trị văn hoá truyền thống của địa phương, của dân tộc trên cơ sở xác định rõ đặc trưng và sắc thái riêng của từng lễ hội. Kết hợp hài hoà giữa phần lễ với phần hội và chọn lọc ra những nội dung sinh hoạt văn hoá thể thao phù hợp với thuần phong mỹ tục của nhân dân mới nhằm hấp dẫn được du khách.

Thẳng thắn để chỉ ra những mặt tồn tại, yếu kém trong công tác quản lý và tổ chức lễ hội, để tìm ra những nguyên nhân và tìm ra giải pháp để thực hiện để nâng cao chất lượng trong công tác quản lý và tổ chức lế hội; đồng thời lựa chọn ra những mô hình, điển hình, tiên tiến đã và đang đem lại hiệu quả tích cực để tiếp tục nhân rộng, đó là điều thấy được trong Hội nghị đánh giá công tác, quản lý và tổ chức lễ hội trong 6 tháng đầu năm 2010.