Đón mùa lễ hội tại Hà Nội

Hội đền Và (Sơn Tây) là một lễ hội tín ngưỡng nức tiếng ở xứ Đoài. Hội được mở vào ngày rằm tháng Giêng và hội được tổ chức lớn vào các năm Tý, Ngọ, Mão và Dậu. Vào những năm hội lớn ở đền Và sẽ có tục rước nước. Nước sẽ được lấy ở sông Hồng vào buổi sớm ngày rằm tháng Giêng để làm lễ bao sái với các vị thần. Thông qua những nghi lễ này, những người dân ở xứ Đoài gửi gắm ước vọng hòa bình, ấm no và hạnh phúc. Cũng có lễ rước nước, ở hội đền Sóc (Sóc Sơn) được diễn ra vào ngày mồng 6 tháng Giêng lại được biết đến với nghi lễ dâng hoa tre để nhằm gợi lại hình ảnh của Thánh Gióng nhổ tre ngà để đánh giặc Ân. Hội đền Sóc còn có nghi lễ chém tướng, nhằm diễn tả lại chiến công của Thánh Gióng, cùng rất nhiều hình thức sinh hoạt văn hóa dân gian hết sức độc đáo. Hơn thế, ở Hà Nội còn có hội ở đền Bạch Mã, Voi Phục, Quán Thánh và Kim Liên "Thăng Long tứ trấn", thể hiện được nét riêng của vùng đất Kinh kỳ, sáng tạo không gian thiêng, những mong đất nước hòa bình và nhân dân yên vui.

Hà Nội còn có Lễ hội chùa Hương (Mỹ Đức) dài nhất, đông nhất ở nước ta với thú vui là ngồi thuyền vãng cảnh non tiên ở cõi Phật, từ lâu đã làm say lòng các du khách gần xa…

Sẵn sàng vào một mùa hội mới

Một mùa Lễ hội mới lại sắp đến, trước mắt là cả niềm vui và nỗi lo của việc tổ chức. Nhiều người vẫn còn chưa quên tình trạng quá tải trong Lễ Khai ấn đền Trần, chưa quên được sự cố cáp treo khiến cho hàng chục người lơ lửng ở trên không trong Lễ hội chùa Hương, chưa quên được những cảnh tượng hàng quán bủa vây tại lễ hội Đống Đa… Rút kinh nghiệm từ những năm trước, các địa phương có Lễ hội ở trên địa bàn Thủ đô Hà Nội đang nỗ lực để chuẩn bị cho một mùa hội xuân Tân Mão được diễn ra trang trọng, lành mạnh, tiết kiệm và giàu bản sắc. Ông Nguyễn Văn Hậu, Trưởng Ban tổ chức Lễ hội chùa Hương năm 2011 đã cho biết: Công tác tổ chức Lễ hội chùa Hương năm nay đã có nhiều thay đổi. Việc họp báo trước lễ hội sẽ không được diễn ra, mà thay vào đó là một buổi giao ban báo chí sau khi lễ hội diễn ra ít ngày (vào khoảng 20 tháng Giêng) để Ban tổ chức có thể lắng nghe được mọi ý kiến đóng góp. Ban tổ chức đã thông qua việc quy hoạch lại dịch vụ hàng quán và yêu cầu 100% các cơ sở kinh doanh dịch vụ ăn uống phải thực hiện cam kết bảo đảm an toàn vệ sinh thực phẩm. Để nhằm hạn chế sự ách tắc cục bộ, tại huyện Mỹ Đức đã đầu tư khoảng hơn 10 tỷ đồng để mở rộng lòng suối Yến thêm 20m ở bến Thiên Trù, mở rộng đường lên chùa Hinh Bồng từ 3 đến 4m, xây thêm trạm sơ cứu ở tại sân Thiên Trù… Đặc biệt, huyện cũng đã phối hợp với Công ty cổ phần Vận tải du lịch Hương Sơn để xử lý triệt để các sự cố đường dây, trạm cung cấp điện để hệ thống cáp treo có thể vận hành một cách an toàn nhất.

Lễ rước tại đền Thượng, Hội đền Gióng

Công tác chuẩn bị cho hội Gióng tại đền Sóc trong năm đầu tiên đã trở thành Di sản văn hóa phi vật thể của nhân loại đã được huyện Sóc Sơn tiến hành sớm hơn so với mọi năm. Ông Nguyễn Văn Thiện, Trưởng phòng VH-TT ở huyện Sóc Sơn cho hay: Không khí lễ hội đã tưng bừng ở 6 làng có liên quan đến lễ hội. Nhân dân ở làng Dược Thượng (xã Tiên Dược) đang làm voi, nhân dân ở làng Vệ Linh, xã Phù Linh cũng đang làm hoa tre…

Xuân Tân Mão cũng là năm chính của hội đền Và, kế hoạch tổ chức lễ hội đã được Ủy ban nhân dân thị xã Sơn Tây hoàn thiện. Lực lượng an ninh của thị xã cũng phối hợp với lực lượng bảo vệ các xã, các phường có nhiệm vụ bảo đảm cho lễ hội được diễn ra an toàn và trật tự; phường Phú Thịnh sẽ có trách nhiệm chuẩn bị thuyền rước, thôn Vân Gia, xã Trung Hưng thì chuẩn bị kiệu thánh, còn thôn Nghĩa Phủ sẽ chuẩn bị kiệu quả… Công tác chuẩn bị về cơ bản cũng đã hoàn thành và sẵn sàng cho một mùa hội mới.

Cảnh báo lượng khách quá tải

Trước mỗi một mùa xuân hội, Ủy ban nhân dân thành phố Hà Nội, Sở VH,TT&DL thành phố đều đã có kế hoạch hướng dẫn cho các địa phương tổ chức, quản lý Lễ hội theo nếp sống văn minh. Thế nhưng, tình trạng quá tải và lộn xộn vẫn diễn ra ở hầu hết các Lễ hội lớn trên địa bàn Thủ đô Hà Nội. Thực tế đó đã nói lên rằng, cho dù các địa phương có chuẩn bị công phu và chu đáo đến đâu nhưng nếu công tác tổ chức và quản lý không tốt thì sẽ dẫn tới hậu quả không hay. Kết quả kiểm tra thực tế của Đoàn công tác Bộ VH,TT&DL đối với chùa Mía, đền Và, Thành cổ Sơn Tây (Hà Nội) và một số di tích thuộc tỉnh Phú Thọ, tỉnh Vĩnh Phúc, tỉnh Bắc Ninh và tỉnh Hải Dương trong ngày mùng 5 và mùng 6 tháng 1 vừa qua đã cho thấy: Các địa phương đã chú trọng tới công tác chuẩn bị, nhưng còn chưa quan tâm tới việc dự báo lượng khách tới tham gia Lễ hội. Theo ông Vũ Xuân Thành, Chánh Thanh tra Bộ VH,TT & DL, việc không quan tâm dự báo lượng khách tới tham gia lễ hội chính là nguyên nhân cơ bản dẫn đến sự lộn xộn và quá tải trong các lễ hội bởi khi lượng khách tới tham gia quá đông, Ban tổ chức xoay xở không kịp sẽ làm vỡ tất cả mọi sự chuẩn bị trước đó.

Đón mùa lễ hội tại Hà Nội

Đến thời điểm này, Hà Nội mới có Ban tổ chức lễ hội chùa Hương dự đoán sẽ đón khoảng trên 1,5 triệu lượt khách; với các lễ hội lớn còn lại, Ban tổ chức chỉ ước chung chung là lượng khách sẽ đông hơn mọi năm. "Đông hơn" thì ai cũng biết, bởi năm nay đền Và đã mở hội lớn vào chính ngày rằm tháng Giêng, đền Sóc vào hội Gióng trong năm đầu tiên Lễ hội này trở thành Di sản văn hóa thế giới, sẽ có một sức hút rất lớn. Đó là còn chưa kể kỳ nghỉ Tết Nguyên đán năm nay dài hơn so với mọi năm, người dân có thêm thời gian để đi dự hội.

"Đông hơn", nhưng sẽ là bao nhiêu? Nếu ngay từ bây giờ Ban tổ chức các lễ hội không dự báo được cụ thể hơn về lượng khách để có những phương án phân luồng giao thông hợp lý thì sẽ không thể tránh khỏi tình trạng quá tải và lộn xộn.