Lễ hội đình Thọ Chương tại Hà Nam

Đình Thọ Chương thuộc xã Đạo Lý, Lý Nhân, Hà Nam, là một ngôi đình lớn thờ thành hoàng làng Vũ Lang Nữu. Vũ Lang Nữu là người Thọ Chương, đã có công dẹp giặc, chính vì vậy nhà vua đã miễn sưu thuế, tạp dịch cho người dân trong làng. Hàng năm, cứ đến ngày mồng 4 đến mồng 6 tháng giêng âm lịch, người dân làng Thọ Chương lại nô nức mở hội kỷ niệm ngày ông Vũ Lang Nữu thắng trận trở về làng, cũng chính là ngày xã Vũ Xá được vua ban lệnh miễn trừ sưu thuế và tạp dịch.

Nghi lễ trong lễ hội đình Thọ Chương diễn ra rất trang trọng. Các giáp Bến, Đông, Đoài, Trúc, Hệ, Giữa đều làm cỗ để cúng thành hoàng. Giáp nào cũng chọn những con gà to, béo nhất để làm thịt, gài đôi cánh lên đầu, treo một túi tiền vào mỏ mới của con gà và đặt lên ban thờ. Cúng thành hoàng còn có tục thi lợn béo và làm bánh dày,. Ngày 20/07 âm lịch chính là ngày ông Vũ Lang Nữu mất, hàng năm dân làng đều tổ chức tế lễ, đọc văn tế để ôn lại tiểu sử của ông, và nhắc nhở mọi người phải nhớ đến công ơn của thành hoàng.

Đình Thọ Chương tại Hà Nam

Nhưng đông vui nhất là ngày mở hội từ ngày mồng 8 đến 12 tháng giêng. Hội làng Thọ Chương cũng giống làng Đồng Lâu ở gần đó, là để tôn vinh thành hoàng và còn để khuyến khích nghề truyền thống của quê hương

Lệ làng đã định từ xưa, lễ rước kiệu xuất phát từ Đồng Lâu đến Thọ Chương rồi mới rước quay trở lại. Cả hai đình sẽ cùng tổ chức tế lễ, ăn giao hảo vào ngày mồng 8. Làng Đồng Lâu sẽ rước đến tối mới về. Vào ngày 12, làng Thọ Chương sẽ rước sang làng Đồng Lâu rồi chiều lại rước về. Những ngày diễn ra đám rước, nhân dân trong làng lại náo nức tham dự. Người người, nhà nhà đón chào khách đến thưởng thức những chén trà ngon, những miếng trầu têm khéo tay.

Lễ rước kiệu

Các buổi tối trong lễ hội đình Thọ Chương đều có biểu diễn chèo. Bức dại có ghi 4 chữ Vũ ấp huyền ca để nhắc nhở người dân trong làng tưởng nhớ tới tục lệ ca hát trong lễ hội. Hội làng Thọ Chương không chỉ hấp dẫn bởi rước xách tế lễ mà còn thu hút bởi nhiều trò vui dân gian như đấu vật, đấu cờ tướng, chơi tổ tôm điểm... trong đó trò đấu vật là trò chơi thu hút được nhiều người xem nhất. Ngoài các đô vật trong làng, còn có nhiều đô vật ở nhiều xã khác như Đồng Yên, Đông Lư, Mạc Thượng, Phúc Châu, Mạc Hạ.. cùng về tham dự giải. Các đô vật làng Thọ Chương thường nhận được giải cao vì tương truyền trong dân gian rằng, xưa kia nơi đây có một người đàn ông rất khỏe, mỗi lần đưa bò ra đồng ông đều cắp con bò ngang hông, chính vì vậy, ông được người dân trong làng gọi là xã Khỏe. Khi lên xới, ông thường giật được giải cao về cho làng và để lại truyền thống thượng võ này cho dân làng.

Hát chèo trong ngày hội

Lễ hội làng Thọ Chương là sự kết nghĩa giao hảo giữa hai làng Đồng Lâu và Vũ Xá. Lễ hội này đã cho thấy lớp văn hóa sâu sắc của việc thờ cúng thành hoàng của người dân nơi đây. Trong mỗi người dân nơi đây, làm ăn và đánh giặc luôn đan xen vào nhau, và khát khao về một cuộc sống an lạc đã được người dân gửi gắm trong niềm tin tưởng đối với vị thành hoàng mà ý nghĩa mới cũng không làm mờ đi những tầng nghĩa từ xa xưa hơn.