Lễ hội đền Thính ở Vĩnh Phúc

Đền Thính là một ngôi đền tọa lạc ở vùng đồng bằng Yên Lạc, dường như ngôi đền đã tách biệt khỏi sự náo nhiệt của trung tâm thị trấn Yên Lạc. Nhân dân xứ Đoài đã lập 5 cung để thờ Thánh Tản- là một trong tứ bất tử của người Việt Nam, đó là Trung Cung, Tây Cung, Bắc Cung và Nam Cung.

Đền Thính được xây dựng từ rất lâu, cách đây khoảng 20 thế kỷ. Ngôi đền thờ đức thánh Tản Viên nên còn được gọi là đền Thánh, còn gọi là đền Thính. Thần phả truyền rằng: Đức thánh Tản vẫn còn được gọi là Sơn Tinh, có tên húy là Nguyễn Tuấn. Ông mồ côi cha từ nhỏ, sống với mẹ và hai người anh em họ là Nguyễn Sùng và Nguyễn Hiển. Hàng ngày 3 anh em đều lên núi phát rẫy làm nương. Nơi đây, họ đã gặp được bà chúa thượng ngàn, và được bà nhận làm con nuôi và tặng cho một chiếc gậy đầu tử đầu sinh. 

Sau chiến thắng Thủy Tinh, Sơn Tinh cưới được công chúa Ngọc Hoa, ông đã từ chối ngai vàng và cùng hai em đi du ngoạn, giúp dân khai hoang đất đai, trị thủy, nên được người dân rất tôn kính. Khi đi đến vùng Tam Hồng, ông đã cho quân nghỉ chân tại đây, dạy người dân trồng lúa, đánh cá. Dần làng thấy Đức thánh đã đi, chỉ còn sót lại một số gói thính nên sau này đã lập đền thờ và đặt tên là đền Thính. 

Hàng năm, cứ đến ngày mồng 6 cho đến ngày 20 tháng Giêng âm lịch, lễ hội đền Thính lại mở hội. Lễ hội gồm phần lễ tế, rước kiệu từ các làng, và phần hội với nhiều trò chơi dân gian.

Từ sáng ngày mồng 6 tháng Giêng, người dân nô nức kéo nhau về đến chính để trẩy hội. Công việc chuẩn bị cho lễ hội cũng khá công phu. Trước tiên là chọn đội tế lễ, thông thường là có 8 đến 14 cụ ông. Một cụ sẽ được chọn là chủ tể, 2 cụ được chọn làm Đông xướng và Tây xướng, 2 cụ bồi tế, 4 dâng nhang, hoa.... 6 cụ chấp kích.

Ban tế được chia là 2 đội, là đội nam và đội nữ. Mỗi đội thường gồm 21 người, trong đó có một người được chọn là chủ tế. Sau lễ khai mạc, các thôn trong và ngoài xã sẽ rước riệu từ Đình thờ làng mình đến đền Thính như đã đăng ký. Khi đám rước của mỗi thôn về tới đình, cuộc tế lễ sẽ chính thức bắt đầu. 

Những năm gần đây, lễ hội Đền Thính càng càng càng đông, náo nhiệt hơn, vui vẻ hơn. Những cô gái trẻ khăn áo sênh sang đứng quây quần bên đu quay, các chàng trai hăng hái vào sới vật, các cụ già thì đứng bên những chú gà chọi, nhưng thu hút nhiều người xem nhất vẫn là bàn cờ tướng, và trận cờ người.

Hàng năm, cứ đến ngày mở hội, Đền Thính lại rực rỡ cờ hoa, lòng người hân hoan, nô nức kéo nhau về trẩy hội, tạo nên một không khí tưng bừng.