Lễ hội suy tôn Thánh mẫu Thiên Y A Na tại Thừa Thiên Huế

Dân gian ta có câu “Tháng bảy vía cha, tháng ba vía mẹ”. Hàng năm, cứ vào dịp Xuân tế (tháng Ba) và Thu tế (tháng Bảy), người dân khắp miền Trung lại nô nức đi lễ hội điện Hòn Chén. Lễ hội được tổ chức là một dịp tri ân với người cha sông núi, người mẹ xứ sở, bởi rằng, thần linh cũng đều sinh ra từ cha và mẹ.

Điện Hòn Chén nơi thờ Thánh mẫu Thiên Y A Na

Tương truyền, Thiên Y A Na Thánh Mẫu nguyên xưa là nữ thần của người Chăm có tên là Pô Yang Inô Nagar, gọi tắt là Pô Nagar, tức Thần Mẹ Xứ Sở. Theo truyền thuyết Chăm, đây là vị Thần đã sáng tạo ra đất đai, cây cối, rừng gỗ quí, lúa, bắp... và dạy dân cách trồng trọt.

Lễ hội diễn ra vào tháng 3 và tháng 7

Nghi lễ tại Điện Hòn Chén, hay còn gọi Điện Huệ Nam diễn ra rất long trọng. Trong ngày lễ, dân làng tổ chức tế tại đình, trước ngày chánh tế có lễ nghinh thần để rước linh vị tất cả các vị thần trong làng về đình. Đám rước Thiên Y A Na Thánh Mẫu được thực hiện từ Hòn Chén đến đình làng Hải Cát và được tổ chức trọng thể hơn cả. Lễ hội giống như một festival về văn hóa dân gian trên sông Hương, tấp nập với những chiếc “bằng” (tức thuyền kết đôi) với cờ phướn, hương án đủ màu sắc, chở người dân hành hương về điện Hòn Chén, nơi thờ Thánh Mẫu.

Đông đảo người dân và du khách tham gia lễ rước Thánh mẫu Thiên Y A Na

Trải qua những thăng trầm lịch sử, lễ hội Điện Hòn Chén từng bị gián đoạn nhưng những năm gần đây lễ hội đã được phục dựng theo các tập tục truyền thống mang đậm màu sắc văn hóa dân gian của địa phương. Lễ hội điện Hòn Chén hay còn được gọi là Lễ Vía Mẹ, không chỉ là lễ hội của những tín đồ Thiên Tiên Thanh Giáo, mà còn là lễ hội của những người theo đạo thờ Mẹ, đạo hiếu, đạo làm người. Theo ý nghĩa đó, việc phục hồi lễ hội điện Hòn Chén là phục hồi một giá trị văn hóa truyền thống tốt đẹp của dân tộc.

lehoi.info