Lễ Vía Bà tại Tây Ninh

Mọi công việc chuẩn bị cho lễ vía Bà được tổ chức từ nhiều ngày trước đó để kịp đến khuya ngày mùng 3 rạng sáng ngày mùng 4 sẽ làm lễ tắm Bà và thay áo cho Bà. Vào lúc này cửa điện phải được đóng kín, đèn nến thì được tắt gần hết chỉ còn lại 6 người phụ nữ trung niên trong đó có 3 ni cô của nhà chùa bắt tay vào nghi thức tắm tượng Bà, mọi người phải đến trước tượng Bà làm lễ thắp nhang, xin phép được tắm và thay áo cho Bà. Giữa tuần hương, dưới sự điều hành của một người phụ nữ lớn tuổi trong nhóm, mọi người cùng nhau bắt tay và cởi áo khoác trên tượng bà trong suốt năm qua, rồi chuyền tay nhau những gáo nước được nấu bằng lá thơm trong rừng (về sau có pha thêm nước hoa) dội lên tượng Bà và kỳ cọ sạch sẽ. Sau khi dội nước xong lần cuối, mọi người dùng những chiếc khăn khô, sạch lau khô tượng Bà và thay cho tượng một bộ áo mới. Người ta tin rằng nước tắm tượng Bà thải ra chính là một vị thần chữa được bá bệnh, và ngay cả khăn lau với bộ áo cũ của tượng Bà cũng là một thứ bùa ngải linh thiêng, nên không ít người mê tín đã đến xin hoặc mua nước tắm, khăn lau áo cũ tượng Bà để đem về chữa bệnh.

Sau khi tắm và thay áo cho Bà xong, những người phụ nữ thắp một lần hương nửa, và thắp đèn nến trở lại cho sáng sủa rồi mở rộng tất cả các cửa điện để đón các thiện nam, tín nữ vào thắp hương cầu khấn Bà.

Lễ hội núi Bà Đen

Sáng ngày mồng 4 lễ hội Núi Bà được bắt đầu sau khi nghi thức tắm và thay áo cho Bà xong, các du khách tập phương chen chúc nhau vào chánh điện để chiêm bái thắp hương cầu khấn Bà. Trong suốt ngày mùng 4 tại điện Bà diễn ra các nghi thức lễ hội dân gian gồm: Hát bóng rối chầu mời, hát chặp bóng tuồng hài "Địa Nàng", múa dâng bông, dâng mâm ngũ sắc và múa đồ chơi (Múa lu, múa lục bình, múa bông huệ...).

Ngày mồng 5 là ngày lễ vía chính thức của Bà và cũng chính là ngày lễ hội Núi Bà đông vui nhất. Những nghi lễ ở trong ngày mồng 5 quan trọng nhất đó là lễ "Trình thập cúng". Trong lễ này người ta dâng lên Bà 10 món gồm: Hương, đèn, hoa quả, trà bánh và rượu... Trong suốt ngày mồng 5, các vị sư thay nhau tụng kinh liên tục ở trước bàn thờ Bà.

Ngày mồng 6 là ngày dành cho việc cúng các cô hồn, uổng tử và chẩn tế cho bá tánh. Ngày cúng này có sự tham dự của các sư sải, để đọc kinh sám hối siêu độ cho những oan hồn. Những du khách về tham dự, vào điện Bà tiếp tục cầu khấn và dâng hương. Buổi chiều ngay sau lễ cúng ngọ, là lễ thí thực cô muối. Ban đêm các nhà sư tiếp tục các chầu kinh siêu độ cho bá tánh... Những ngày sau đó du khách thập phương vẫn tiếp tục hành hương về thăm Núi Bà và hành lễ ở Điện Bà.

Đông đảo du khách thập phương về tham dự lễ hội

Những ngày hội Núi Bà trong năm có rất đông du khách ở trong và ngoài tỉnh về tham dự, cùng với các sinh hoạt tín ngưỡng tôn giáo, đông vui. Những nghi lễ trong lễ hội Núi Bà vừa mang tính chất của các hoạt động tín ngưỡng và của Phật giáo, thể hiện những mong ước của đại chúng về một cuộc sống an khang và thịnh vượng.