Lễ hội Xen Pang Ả dân tộc Kháng tại Sơn La

Dân tộc Kháng là một trong những dân tộc thiểu số đã cư trú lâu đời ở miền Tây Bắc Việt Nam. Đến nay, đồng bào dân tộc Kháng vẫn còn duy trì được một số lễ nghi nông nghiệp như: lễ Xíp Xí và lễ mừng cơm mới. Tuy nhiên tiêu biểu nhất thì vẫn là Lễ hội Xen Pang ả, do Pa ả (thầy cúng) tổ chức. Lễ hội Xen Pang Ả được tổ chức với quy mô rất lớn, gồm nhiều bản, và cứ 2 năm hay 3 năm thì được tổ chức một lần vào khoảng từ tháng 10 đến tháng 12. Lễ hội được tổ chức với mục đích mời các "ma nhà", "ma bản" và "ma trời" về hưởng lễ vật và những người được Pa Ả chữa cho khỏi bệnh (được coi là con nuôi) đến để dâng lễ, tạ ơn, đồng thời để Pa Ả cầu chúc cho hồn vía các con nuôi lành mạnh, không hay đau ốm và làm ăn phát tài.

Nét đẹp người thiếu nữ dân tộc Kháng

Trong các bản của đồng bào người dân tộc Kháng thường có một Pa ả chuyên làm việc cúng lễ cho những người dân bản nơi đây. Pa ả là một người thông minh, thuộc nhiều bài cúng và biết cách chữa những bệnh thông thường, biết một số ảo thuật và biết nhiều điều mà những người khác không biết. Có thể gọi họ là những người trí thức dân gian, họ rất có uy tín, được người dân bản tin và làm theo.

Trang phục cổ truyền của dân tộc Kháng ở Sơn La.

Lễ hội Xen Pang Ả ngoài phần lễ cúng cầu xin, còn là nơi để nhân dân diễn lại các công việc nương rẫy, thu hái lâm sản ở trong đời sống thường nhật, thông qua những trò diễn; chơi những trò chơi dân gian; hát đối đáp giao duyên; múa ống và múa khăn.

Lễ hội Xen Pang Ả dân tộc Kháng tại Sơn La

Xen Pang Ả là một ngày hội lớn, vô cùng có ý nghĩa đối với những người đồng bào dân tộc Kháng. Đây còn là dịp để mọi người tạ ơn tổ tiên và tạ ơn các thế lực siêu nhiên đã giúp đỡ cho họ có sức khỏe, bản mường yên bình, no ấm. Đây cũng là dịp để cộng đồng người dân tộc Kháng vui chơi thư giãn, sau những tháng ngày lao động mệt nhọc vất vả, một nắng hai sương. Đặc biệt lễ hội còn là dịp để lớp thanh niên chưa vợ chưa chồng tìm hiểu, hẹn hò để nên vợ thành chồng, bởi vậy lễ hội Xen Pang Ả còn có ý nghĩa trong việc tái tạo cộng đồng dân tộc.