Lạm phát lễ hội truyền thống tại Trung Quốc

Trở lại với năm 1949, khi nước Cộng Hòa Nhân Dân Trung Hoa được thành lập, phần lớn các lễ hội truyền thống đều đã biến mất. Chúng từng bị coi là "tàn dư của mê tín và lạc hậu trong xã hội cũ". Chỉ duy nhất Hội Xuân vẫn là một lễ hội hợp pháp, cùng sự xuất hiện của những ngày lễ hiện đại khác như Quốc tế Lao động, Quốc tế Phụ nữ, Quốc khánh…

Cho tới năm 2004, sau một cuộc tranh luận trong công chúng về tính phổ biến ngày càng tăng của lễ hội phương Tây và sự lỗi thời của lễ hội truyền thống, một số đại biểu Quốc hội của Trung Quốc đã bắt đầu đề nghị Quốc hội hợp pháp hóa những lễ hội truyền thống lớn. Thông điệp chính được đưa ra đó là "Lễ hội truyền thống là hệ trọng. Bởi vậy, chúng cần được bảo vệ".

Múa Rồng trong ngày Tết Nguyên Đán tại Trung Quốc

Tuy nhiên, nhiều người và nhất là giới trẻ, cho biết họ không hứng thú với các lễ hội kiểu này. Thay vào đó, họ lại thích hội hè phương Tây như Ngày lễ Tình nhân, Giáng sinh, Lễ Halloween, Ngày nói dối, Lễ Tạ Ơn…

Lý do phổ biến: "Lễ hội truyền thống buồn tẻ, cũ kỹ, còn lễ hội phương Tây hấp dẫn, thú vị hơn nhiều". Trong khi đó, các học giả Trung Quốc ra sức để gìn giữ lễ hội truyền thống, bởi họ coi chúng là "nhân tố chính của bản sắc văn hóa, di sản lịch sử có một không hai".

Chỉ cần nhìn vào Hội Xuân, những người Trung Quốc cũng có thể nhận thức thấy sự mai một của phong tục truyền thống. Trước đây, dịp đầu năm, những người dân có rất nhiều các hoạt động vui tươi, như những cảnh mà người ta đã thấy trong Hồng Lâu Mộng.

Nhưng ngày này, họ chỉ chú trọng ăn, uống, đốt pháo bông, chơi mạt chược và xem ca nhạc tạp kỹ… Ở nông thôn, vẫn còn có múa dân gian "yangge", múa sư tử và treo đèn lồng nhưng hình thức năm nào cũng đều giống nhau.

Các nhà nghiên cứu đã cho rằng, để thổi sức sống mới cho lễ hội truyền thống, không nên đổ lỗi cho những người trẻ "a-dua" theo phương Tây mà cần phải thay đổi cách thức tổ chức lễ hội.

Một ví dụ: Xuân Kỷ Sửu, Truyền hình Trung Quốc đã tổ chức "Hội Xuân Trực tuyến", "Gala Xuân Toàn cầu" cho khán giả trong và ngoài nước thông qua Internet và các mạng điện thoại di động. Kết quả là người dân đánh giá rất cao cho cả hai chương trình này.

Tương tự, trong Tết Thanh minh, các "công dân mạng" Trung Quốc bắt đầu thiết lập các "nghĩa trang online" để tưởng nhớ tới người thân đã quá cố. Các lễ hội lớn như Hội Xuân, Tảo Mộ, Đua thuyền rồng, Trung thu, Tết Trùng Cửu, Báo hiếu cha mẹ… cũng đã được quy định là những lễ hội quy mô của quốc gia, đã thu hút nhiều du khách nước ngoài.

Lễ hội thuyền Rồng tại Trung Quốc

Một số ý kiến lo ngại rằng, cách thức tổ chức mới có thể làm biến dạng lễ hội truyền thống. Tuy nhiên, các nhà văn hóa khẳng định, truyền thống không tồn tại như những "vật hóa thạch". Ngược lại, truyền thống phải luôn tiến triển cùng với xã hội.

China Daily