Lễ hội Làng Sen - Lễ hội của Việt Nam và của thế giới

Khởi đầu từ Liên hoan tiếng hát Làng Sen cấp tỉnh rồi đến cấp quốc gia, năm 2002, Liên hoan này đã được nâng thành Lễ hội Làng Sen cấp quốc gia. Từ đó, Lễ hội làng Sen không ngừng lớn mạnh cả về nội dung cũng như quy mô của một lễ hội truyền thống và thực sự trở thành ngày hội của quần chúng nhân dân.

Lễ hội Làng Sen là một lễ hội có sức cuốn hút và lan toả mạnh mẽ trong tâm thức nhân dân. Trong suốt 30 năm qua, đặc biệt từ đầu thế kỷ 21 đến nay, Làng Sen luôn là một địa chỉ văn hóa tâm linh đặc sắc, thu hút hàng triệu tấm lòng hành hương về xứ Nghệ để bày tỏ lòng thành kính với vị Anh hùng dân tộc - Danh nhân văn hóa thế giới Hồ Chí Minh.

Buổi tổng duyệt lễ khai mạc Lễ hội Làng Sen

Tại "Hội thảo khoa học 30 năm Lễ hội Làng Sen" lần này, giới nghiên cứu và quản lý Nhà nước về văn hóa đã đặt ra nhiều câu hỏi như: Tại sao chúng ta chưa từng có một văn bản nào có chữ ký, đóng dấu của cấp trên về việc nâng cấp Liên hoan tiếng hát Làng Sen thành Lễ hội Làng Sen toàn quốc? Đặc biệt, vấn đề đặt ra là: Nếu là Lễ hội Làng Sen toàn quốc thì ai đứng ra tổ chức? Chính phủ, Bộ VHTT&DL, hay một số Bộ liên quan cùng với tỉnh Nghệ An?

Về chủ đề và nội dung của Lễ hội Làng Sen toàn quốc, các đại biểu thống nhất vẫn không ngoài nội dung tôn vinh công lao to lớn và nhân cách cao đẹp của Chủ tịch Hồ Chí Minh, song cần làm rõ và cụ thể hơn về nội hàm củaLễ hội Làng Sen toàn quốc để hướng tới mục tiêu cổ vũ, động viên các tầng lớp nhân dân học tập và làm theo tấm gương đạo đức Hồ Chí Minh một cách rộng rãi và sâu sắc. 

Lễ hội Làng Sen tôn vinh các giá trị tư tưởng, đạo đức Hồ Chí Minh

Một vấn đề được nhiều người quan tâm là: Bác Hồ sinh ngày 19/5/1890, mất ngày 02/9/1969 (tức 21.7 AL), nhưng Lễ hội Làng Sen lại tiến hành vào dịp ngày sinh, trong khi các Lễ hội truyền thống tôn vinh các Anh hùng dân tộc như Lễ hội Đền Hùng vào ngày giỗ tổ, Lễ hội Đền Trần (thờ Trần Hưng Đạo), Lễ hội Lam Kinh (thờ Lê Lợi)…đều tiến hành vào ngày mất của các Danh nhân.

Về loại hình Lễ hội, Lễ hội Làng Sen toàn quốc là Lễ hội mới, nên chúng ta cần chú ý đến tính quốc tế và tính hiện đại. Văn hóa Hồ Chí Minh là bản sắc của văn hóa Việt Nam, do đó chúng ta cần làm tốt việc bảo vệ, phát huy những giá trị đã có trong Lễ hội Làng Sen.

Lễ hội Làng Sen toàn quốc là Lễ hội mới, nên chúng ta cần chú ý đến tính quốc tế và tính hiện đại

Vấn đề cuối cùng được Hội thảo quan tâm đó là vai trò của Làng Sen đối với Lễ hội làng Sen. Từ trước tới nay, Liên hoan tiếng hát làng Sen hay Lễ hội làng Sen đều do các cấp chính quyền và các cơ quan quản lý Nhà nước về văn hóa tổ chức bằng kinh phí Nhà nước, vậy Làng Sen có vai trò thế nào trong Lễ hội làng Sen? Dư luận trong và ngoài nước đều biết đến Làng Sen - Kim Liên là một địa chỉ văn hóa cổ truyền, là nơi sinh ra Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại. Vì vậy chúng ta cần phải bảo vệ được không gian văn hóa với những nhà cửa, vườn tược, cây cối, cảnh quan xung quanh ngôi nhà tranh của Cụ Phó bảng. Đó là nhiệm vụ nặng nề trước mắt cũng như lâu dài đối với chính quyền tỉnh Nghệ An cũng như người dân xã Kim Liên quê Bác.

Từ những góc nhìn, những kiểm chứng và những phát hiện khoa học khác nhau, ý kiến của các nhà khoa học đã nêu bật một số vấn đề như: Lễ hội Làng Sen - Lễ hội văn hóa tôn vinh Hồ Chí Minh; Một số đề xuất để nâng tầm Lễ hội Làng Sen; Lễ hội Làng Sen - nét đẹp của văn hóa VN trong thời đại mới;  Lễ hội Làng Sen cần được nâng cấp lên thành Lễ hội cấp quốc gia, quốc tế; Những yếu tố tâm linh và tín ngưỡng trong Lễ hội Làng Sen; Giải pháp bảo tồn và phát huy các giá trị văn hóa Hồ Chí Minh trong Lễ hội Làng Sen; Giữ gìn và phát huy di sản văn hóa qua Lễ hội Làng Sen; Xã hội hóa Lễ hội Làng Sen dưới góc độ du lịch; Góp phần ổn định và nâng cao các lễ thức của Lễ hội Làng Sen; Lễ hội Làng Sen khơi nguồn những sáng tạo văn học nghệ thuật…