Hội Cốm của người Tày ở Lào Cai

Hội cốm của người Tày ở huyện Bảo Yên, tỉnh Lào Cai thường bắt đầu sau vụ gặt, thời điểm nhàn rỗi trong năm. Đây là dịp để người dân nghỉ ngơi sau một năm dãi nắng dầm mưa, hưởng thụ thành quả sau những ngày lao động mệt nhọc. Hội cốm của người Tày cũng là dịp để tạ ơn thần linh, trời đất đã phù họ mưa thuận gió hòa, mùa màng bội thu, ngô thóc đầy bồ.

Công tác chuẩn bị cho ngày hội cốm được chuẩn bị từ đầu vụ lúa nhưng phải đến gần ngày hội không khí khẩn trương, nhộn nhịp mới lan tỏa khắp các bản làng. Các gia đình ở huyện miền núi Bảo Yên rộn ràng làm cốm. Chị em phụ nữ trong bản đảm nhận việc gặt lứa còn cánh đàn ông phụ trách phơi lò, chẻ lạt, bổ củi, làm sàn gác sấy cốm. Lúa nếp sau khi được thu hoạch về sắp hàng bên suối rồi nhặt rửa từng bông một. Bông lúa sau đó được đưa lên xếp trên vỉ liếp đan bằng than tre đặt trên miệng lò. Chị em phụ nữ trong bản đặt mỗi lần 5 bông lên vỉ rồi nhanh tay lật đi lật lại sai cho hạt lúa chín đều. Cóm sau khi được sấy xong phải mềm, có mùi thơm dịu.

Giã cốm là công đoạn quan trọng nhất trong ngày hội cốm. Bên bờ suối, những chàng trai khỏe mạnh và cả các bà, các mẹ cũng tham gia giã cốm. Người rang, người giã, người sàng, người sảy... tạo nên không khí ngày hội náo nhiệt, đông vui. Hội cốm không chỉ mang ý nghĩa thông báo mùa vụ bội thu mà còn là dịp mời tổ tiên, thần linh về thưởng cốm. Cơm cốm là món ăn không thể thiếu trên bàn thờ tổ tiên trong những ngày này. Cơm cốm được nấu bằng cách rưới nước luộc vịt đã tẩm sẵn gia vị vào nồi cốm hạt. Cơm cốm được múc ra lá dong, gói thành hình chữ nhật hoặc hình vuông. Sau khi làm lễ, từng hạt cốm được dân làng mời nhau để thưởng thức hạt ngọc bản. Bánh cốm sử dụng thịt vịt luộc chín tới để làm nhân. Ngoài ra còn có thịt băm viên xào với hạt dổi, bột đậu đen, nhân quả đài hái... Nhân được cho vào giữa cốm, dùng lá dong gói lại như bánh chưng. 

Hội cốm là ngày hội mang đậm văn hóa truyền thống của người Tày. Du khách tham dự hội cốm được thưởng thức những hạt cốm xanh đều, hấp dẫn và những món ăn đặc trưng của người Tày.