Lễ hội thả diều tại Hà Nam

Trong làng có 12 giáp thì tất cả đều tham gia hội thả diều, mỗi giáp có một mẫu riêng của giáp mình để dễ phân biệt. Việc làm diều cũng được người dân trong giáp chuẩn bị rất chu đáo, ngay từ tháng 11 âm lịch của năm trước. Các cụ già trong giáp thường chọn các cây tre dài, thẳng, già và mịn, đã rụng hết lá để chẻ, chuốt làm các thanh các nẹp để làm khung diều, gác lên bếp để hong cho thật khô tới tháng 5 năm sau thì dùng. Vào tháng Tư, các cụ còn lấy nhựa của quả hồng non để làm keo dính đểdán giấy lên khung diều. Dây diều to thường được xe bằng tơ tằm, dây diều nhỏ thì được kết bằng loại chỉ khâu. Ngoài ra, còn phải làm một cái ống suốt cực lớn, hai đầu có gắn bánh xe để cuộn dây vào, nhả dây cho nhanh.

Thanh thiếu niên làng Đại Hoàng nô nức xem hội thả diều

Diều của làng Đại Hoàng có hình dáng hình thoi và phẳng. Khi diều bay lên cao, cánh phẳng, trông thanh thoát, khi diều hạ cánh xuống thì cánh diều lao vút xuống như một mũi kiếm đâm thẳng xuống lòng đất.

Sáng ngày 15 tháng 5 âm lịch, làng sẽ bắt đầu hội thi diều lớn. Sau một hồi trống chiêng nổi lên giòn giã. Ban chủ khảo cùng các đấu thủ đều ăn mặc chỉnh tể, đẹp, đầu có chít khăn, áo dài, quần bó. Mỗi đội dự thi đều có 3 người, 1 người cầm dây diều, 1 người điều khiển diều và 1 người đâm diều lên cao. Khi các đấu thủ đã vào vị trí được đánh dấu trên cánh đồng làng, ban chủ khảo sẽ thắp hương xem như tính giờ. Mỗi một hồi trống nổi lên thì loa cũng bắt đầu gọi, diều của các giáp cũng đồng loạt lao lên, ăn dây. Người điều khiển diều phải giật dây liên tục, chỉnh dây để diều lên thật từ từ. Khi diều no gió sẽ lao vút lên cao, bay trên tầng không rồi dần dần nhỏ dần, nhỏ tới khi trông chỉ như một chiếc lá. Tiếp đó lại nổi một hồi trống nữa, tiếng loa truyền: Loa! Loa! Các diều đấu dây vào nhau để chuẩn bị chấm giải. Trên cánh đồng rộng, các đấu thủ sẽ đi về một điểm. Trong sân đình, các thành viên ban chủ khảo sẽ bàn bạc để chấm giải cho diều của các giáp. Sau đó, diều sẽ được lệnh cho hạ xuống. Cách mặt đất khoảng 30 mét, diều phải được điều khiển làm để lao xuống thật nhanh như một mũi tên bắn thẳng, cắm dựng đứng trên cánh đồng. Xong xuôi các đấu thủ sẽ cùng trở về sân đình để nghe chủ khảo tuyên bố điểm và giải thưởng.

Hội thi thả diều của người dân làng Đại Hoàng là một nét đẹp văn hóa đặc sắc đã được lưu truyền từ xa xưa

Hội thi diều kết thúc nhưng niềm vui và sự hưng phấn trong lòng người xem và các đấu thủ vẫn như một dư âm động lại mãi. Họ đã được thả hồn vào những cánh diều, sự bay lượn phóng khoáng của cánh diều trên bầu trời rộng lớn, thanh cao khiến lòng người cũng trở nên rộng mở hơn. Đó cũng chính là những giây phút hiếm hoi giúp con người thoát ra cái vỏ bọc của cuộc sống thường nhật.