Hội đền Dinh Thầy Thím tại Bình Thuận

Theo tích xưa kể lại: vào đời vua Gia Long thứ 2, ở Quảng Nam có một vị đạo sĩ có phép thuật cao siêu và giàu lòng nhân ái. Ông thường giúp dân cầu mưa, di dời đình từ làng bên sang làng mình. Nhưng cũng chính vì việc dời đình đã khiến ông bị vua phạt tội trộm đình và phải treo cổ kết liễu đời mình, nhưng bất ngờ thay khi ông cầm tấm lụa đào trên tay và múa thì tấm lụa đào bỗng nhiên biến thành một con rồng. Con rồng này đã đưa vợ chồng ông đến Tam Tân (chính là xã Tân Tiến thuộc thị xã La Gi ngày nay), Bình Thuận. Tại đây, ông mưu sinh bằng nghề đóng ghe, đốn củi và bốc thuốc chữa bệnh cho những người nghèo… Chính vì vậy, người dân nơi đây đã gọi vợ chồng ông là Thầy và Thím. Người ta nói rằng Thầy có phép “Sái đậu thành binh” tức là gieo đậu biến thành binh lính, khi ông đóng thuyền, mọi người đều nghe thấy tiếng chặt cây, tiếng đục đẽo cả ngày, tuy nhiên khi đến nơi thì không thấy gì, chỉ thấy một mình Thầy. Dân gian còn kể nhiều câu chuyện về tấm lòng nhân ái, độ lượng của Thầy như ra tay trừng phạt kẻ lái buôn gạo gian ác bắt chẹt người dân nghèo, cứu giúp người dân chài trong các trận sóng to gió lớn, chữa bệnh nan y cho nhiều người, Ngoài ra, thầy còn cảm hóa được nhiều loại thú rừng hung dữ… 

Hội đền Dinh Thầy Thím tại Bình Thuận

Khi Thầy và Thím qua đời, người dân biết được tin thì thấy hai ngôi mộ của vợ chồng Thầy đã được thú dữ đắp xong rồi. Và từ đó, cứ đến ngày mồng 5 tháng giêng lại có một đôi bạch và hắc hổ đến tảo mộ của ông bà. Để tỏ lòng biết ơn công đức vô lượng của Thầy và Thím, người dân nơi đây đã cùng chung sức lập nên đền thờ Thầy - Thím. Vào ngày rằm tháng 9 âm lịch hàng năm, người dân sẽ tổ chức Lễ tế Thầy - Thím và cho đến nay lễ hội này đã duy trì được 100 năm. Sau khi Thầy - Thím qua đời, vua Thành Thái sau khi biết được những nghĩa cử cao đẹp vợ chồng ông liền xét lại án trước đây, sau đó ban sắc phong Thầy và Thím là Chí đức tiên sinh và chí đức nương nương và được tôn là thần.

Lễ rước kiệu trong ngày Hội đền Dinh Thầy Thím

Hàng năm vào hai dịp hội Dinh Thầy - Thím, lễ tế Xuân vào ngày mồng 5 tháng giêng âm lịch và lễ Tế Thu diễn ra vào ngày 14 và 15 tháng Chín âm lịch, lễ hội sôi nổi với nhiều sinh hoạt văn hóa đặc sắc như: diễn xướng tích thầy, chèo bả trạo, biểu diễn võ thuật, thả chim về rừng, múa lân, rước xe hoa trang trí... Lễ tế hàng năm ở dinh Thầy - Thím thực sự trở thành ngày hội văn hóa cổ truyền lớn của La Gi.

Tiết mục múa rồng đặc sắc và hoành tráng