Khai mạc lễ hội ánh sáng tại Nepal

Lễ hội Ánh sáng là một trong những lễ hội lớn nhất trong năm của những người Hindu. Ở Nepal, một trong những đất nước có nhiều lễ hội nhất trên thế giới (có khoảng 120 lễ hội trong một năm), Tihar là lễ hội lớn thứ hai sau Dashain, được diễn ra vào cuối tháng 10 đầu tháng 11 dương lịch. Được ví như Tết Nguyên đán của người dân  ở nước Việt Nam, Trung Quốc, hay Lễ Giáng sinh của những người phương Tây, lễ hội ánh sáng Tihar là sự kết hợp giữa các nghi lễ tôn giáo đa dạng và phức tạp.

Tihar thường kéo dài trong vòng năm ngày. Tuy nhiên trong năm nay, lễ hội sẽ chỉ được tổ chức trong vòng bốn ngày, do phụ thuộc vào vị trí của mặt trăng và do cách tính theo lịch âm.

Ngày đầu tiên của lễ hội, đó là ngày "Kaag Tihar”, là ngày tôn vinh Quạ. Chuyên gia văn hóa Dirgha Raj Prasain nói rằng: "Trong ngày này, người ta thờ Quạ bằng cách cung cấp thức ăn cho chúng. Quạ thường được coi như một loài mang đến những điềm xấu, do đó mọi người phải cố gắng làm cho nó vui vẻ để tránh những điều không may mắn”.

Ngày thứ hai, được gọi là ngày "Kukur Tihar", ngày người ta tôn vinh Chó. Loài chó được tin là một người canh cổng địa ngục, cũng giống như cách chúng bảo vệ cho những ngôi nhà của chúng ta. Vì vậy, chúng được tôn kính vì chúng có lòng trung thành. Đây có thể coi là một ngày dành cho loài chó. Mọi chú chó đều được đối xử rất ân cần, được cho ăn ngon và quàng những vòng hoa rất đẹp”

Theo lịch âm năm nay, thì hai ngày đầu tiên của lễ hội Tihar sẽ rơi vào cùng một ngày.

Ngày thứ hai, được gọi là ngày "Kukur Tihar", ngày người ta tôn vinh Chó.

Tới ngày thứ ba, nghi lễ thờ cúng được chia thành hai phần. Buổi sáng là lễ thờ Bò, loài vật linh thiêng theo niềm tin của Hindu giáo.

Theo chuyên gia Prasain, bò giữ một vị trí cao trong Hindu giáo, được coi như bà mẹ của muôn dân vì nó cung cấp sữa cho tất cả mọi người. Nước tiểu của bò được sử dụng trong tất cả các nghi lễ thanh tẩy của người Hindu và người dân nông thôn cũng sử dụng nước tiểu bò để lau sạch sàn nhà.

Buổi tối thứ ba của lễ hội Tihar là một ngày không có mặt trăng, người ta tôn thờ nữ thần Laskmi, một nữ thần của sắc đẹp, của thịnh vượng và của may mắn. Ánh sáng được thắp lên khắp mọi nơi, ở trong nhà, ở ngoài ngõ, để mỗi góc ở trong ngôi nhà đều tràn ngập ánh sáng. Tất cả mọi người chào đón nữ thần, cầu xin sự giàu có và thịnh vượng. Người ta tin rằng Nữ thần sẽ vào trong nhà của mỗi người và ban cho họ sự giàu có. Do đó, những ngôi nhà nào sạch sẽ, thì sẽ được đón nữ thần đến thăm.

Nghi lễ thờ “Guru Puja” (thờ Thần Bò).

Ngày thứ tư của lễ hội Tihar sẽ có một chút khác biệt. Người dân nơi đây sẽ tiến hành nghi lễ thờ “Guru Puja” (thờ Thần Bò). Họ sẽ thực hiện lễ “Govardhan Puja”, mà theo đó, phân bò sẽ được đắp thành một ụ và người ta sẽ thờ cúng ở trên đó. Nghi lễ này xuất phát từ một huyền thoại Hindu rất nổi tiếng, kể về việc chúa tể Krishna đánh bại Inđra, nâng cả ngọn đồi Govardhan cứu nhân dân và cứu những con bò của mình khỏi mưa và lũ lụt”.

Theo lịch truyền thống của những người Newar thì đây chính là ngày khởi đầu của một năm mới. Cộng đồng người Newar gọi ngày này là ngày “Mha Puja” (ngày tự tôn sùng bản thân). Họ sẽ chuẩn bị một bữa tiệc lớn để cùng nhau ăn mừng, với thật nhiều những món ngon.

Ngày thứ năm, "Bhai Tika" là ngày mà anh chị em ở trong gia đình gặp gỡ nhau, bày tỏ sự quan tâm và thể hiện tình cảm với nhau. Chị em vốn tôn thờ những người anh em trai của mình trong suốt cuộc đời họ. Họ thường xuyên làm những món ăn mà anh em của mình thích. Để đáp lại, trong những ngày này, anh em sẽ dành tặng cho những người phụ nữ của mình những món quà để tôn vinh họ.

Lễ hội Tihar tại Nepal vẫn được biết đến với những cái tên khác nhau như Dipawali hay Diwali ở Ấn Độ và các nước Hindu giáo khác ở trên thế giới.