Hội chọi trâu Đồ Sơn tại Hải Phòng

Công việc chuẩn bị cho lễ hội chọi Trâu Đồ Sơn rất công phu, người ta phải chọn mua, nuôi và huấn luyện những con trâu chọi. Trâu chọi phải là loại có" ức rộng, cổ cò,háng to, đít nhọn, đuôi trai, sừng hình cánh cung, trường đùi...", trâu chọi phải từ 4 đến 5 năm tuổi trở lên. Trâu chọi được nuôi trong chuồng riêng, không được tiếp xúc với trâu thường.

Màn đánh trống hội hoành tráng

Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn cũng giống nhiều lễ hội khác, gồm có 2 phần là phần lễ và phần hội đan xen lẫn nhau. Từ ngày mồng 1 đầu tháng, các vị cao niên của làng đã tham ra làm lễ tế thần Điểm Tước tại đình Tổng. Những làng nào có trâu chọi đều phải tập trung ra đình Tổng làm lễ. Sau đó sẽ tiến hành lễ rước nước ( gắn liền với tục tế Thuỷ Thần). Lọ nước thần mỗi năm sẽ thay nước một lần được từng làng, từng  phường mang về đình riêng. Tại đình của làng, các chủ trâu cũng lần lượt cho trâu ra làm lễ Thành Hoàng. Sau khi làm lễ tế thần xong, trâu chọi lúc này đã được gọi là "Ông trâu", là một biểu tượng của tâm linh, cũng chính là niềm tin, và là ước vọng của nhân dân nơi đây. Buổi sáng ngày chính hội, ngày mồng 9 tháng 8 âm lịch, người dân trong phường kéo nhau nườm nượp ra đình. Từ đây, sẽ tiến hành lễ rước các "Ông trâu" ra sới đấu bằng kiệu bát cống, cờ thần tung bay phấp phới, long đình bát biểu, tưng bừng trong tiếng nhạc bát âm.

Phần hội diễn ra vào ngày chính hội mồng 9 tháng 8 với hàng loạt hoạt động mang đậm màu sắc dân tộc. Màn biểu diễn múa khai hội được biểu diễn bởi 24 tráng niên của làng, được chia thành 2 hàng, trình diễn trông vừa uyển chuyển vừa mạnh mẽ, màu sắc rực rỡ biến hoá linh hoạt và huyền ảo trong nền âm thanh của tiếng trống và thanh la. Theo cách nói của các vị cao niên trong làng, tiếng trốn và tiếng thanh la có tác dụng tạo nên một bầu không khí sôi động, thúc giục các “ông trâu” thi đấu hết mình, tạo nên sự kịch tính cho mỗi trận đấu. Với tiết mục múa cờ, những lá cờ được các thanh niên trai tráng vung lên quật xuống vừa mạnh mẽ, vừa dứt khoát, nhưng cũng rất nhịp nhàng, có lúc lại đan chéo vào nhau như 2 đội quân đang giao chiến với nhau, thể hiện tinh thần dũng cảm của con người đang nỗ lực chống chọi lại với biển khơi.

Chủ Trâu đang dắt trâu chọi vào sới

Đúng 8 giờ sáng, tiếng chiêng, tiếng trống khai hội, dịch loa để ra hiệu gọi các “ông trâu” vào trận. Từ 2 cổng bắc và nam của sới đấu, từng đôi trâu chọi sẽ lần lượt được dắt ra, hai con trâu đứng dưới chân cột cờ Ngũ Phụng (ở hai bên). Khi hiệu lệnh phát ra thì hai Ông trâu cũng bắt đầu di chuyển lại gần nhau hơn, khi cách nhau khoảng 20 mét. Khi có hiệu lệnh tiếp theo người chủ trâu đột nhiên tháo dây mũi của trâu ra, hai con trâu ngay lập tức lao vào nhau và bắt đầu trận so tài.

Khi đã quyết định thắng bại, cảnh "Thu trâu" diễn ra cũng hết sức hấp dẫn, bắt đầu bằng việc, con thắng sẽ tiếp tục thi đấu xếp loại để phân ngôi nhất nhì...

Theo quan niệm của người dân nơi đây , nếu trâu làng nào thắng trận thì năm đó cả làng ấy sẽ gặp nhiều may mắn, mọi người trong làng được bình yên trong suốt hành trình lao động trên biển, sóng yên biển lặng. Và đặc biệt hơn nữa là dù kết quả thắng hay thua, sau khi lễ hội kết thúc, các trâu sẽ được mổ thịt để tế lễ trời đất, cầu mùa màng được thuận hoà. Người dân nơi đây cũng tin rằng, nếu được ăn thịt trâu chọi trong ngày hội, sẽ gặp được nhiều may mắn.

Hai trâu chọi đang tranh tài tranh sức

Lễ hội chọi trâu Đồ Sơn mang đậm nét văn hoá tín ngưỡng, tâm linh của người dân vùng  biển, góp phần tạo nên một ngày lễ hội có sự riêng biệt của một vùng duyên hải.