Hội làng Thượng Phúc tại Hà Nội

Làng Thượng Phúc, xã Tả Thanh Oai, huyện Thanh Trì, Hà Nội do hai làng Nguyễn Thượng và Ngũ Phúc hợp thành (tên Nôm là làng Hạ). 

Thượng Phúc xưa kia là làng nông nghiệp đồng chiêm trũng. Cánh đồng làng Thượng Phúc quanh năm trắng nước, canh tác khó khăn, cấy cày vất vả. Đến năm 1939, chính quyèn thuộc địa Pháp tiến hành nắn đoạn sông Nhuệ, làm cho nước sông thoát nhanh hơn vào mùa mưa lũ, nạn úng lụt giảm hẳn, sản lượng nông nghiệp tăng. Ngoài làm ruộng, làng Thượng Phúc còn khai thác nguồn thủy sản dồi dào.

Làng Thượng Phúc có chùa Bảo Tháp, dân gian vẫn quen gọi là chùa Bồ Tát. Đây là ngôi chùa cổ do nhà sư Lý Thầm - em trai vua Lý Huệ Tông xây dựng và tu hành tại đây. Đến cuối đời Trần, có một vị Cao tăng họ Hồ dòng dõi hoàng thân quốc thích, từ bỏ bổng lộc triều đình tới chùa Bảo Tháp tu hành. Ngoài việc bỏ tiền ra trùng tu, tôn tạo lại chùa, vị Cao tăng này còn giúp đỡ những người già neo đơn, trẻ mồ côi. Biết ơn Ngài, dân làng Thượng Phúc tạc tượng sống ngài. 

Sau này, Minh Từ Hoàng Thái hậu về chùa lánh nạn giặc Chiêm Thành. Thấy bà là người đức độ, Hòa thượng giao lại chùa cho Bà rồi lập hỏa đàn, sai đệ tử châm lửa rồi trèo lên tụng kinh. Lửa cháy bốn bề nhưng Cao tăng vẫn điềm nhiên đọc kinh Đại Tràng rồi toàn thân Ngài hóa thành than. Đó là ngày 14/4 nên người dân chọn làm ngày giỗ tổ chùa. Sau khi Cao tăng đắc đạo, nhân dân suy tôn là Bồ Tát, chùa Bảo Tháp được gọi là chùa Bồ Tát để suy tôn Ngài. Minh Từ Hoàng Thái hậu sau đó trở thành ni sư sớm hôm đèn nhang thờ Phật, trông nom, mở mang chùa Bồ Tát. Ba năm sau, có lệnh Minh Từ Hoàng Thái hậu phải trở về kinh đô. Trước khi đi, Minh Từ Hoàng Thái hậu mở yến tiệc chiêu đãi dân làng ngày 16/2. Trong lúc tiệc đang vui thì Minh Từ Hoàng Thái hậu đột ngột trúng gió qua đời. Vua Trần hay tin, ban chiếu cho làng Thượng Phúc thờ Thái hậu làm Phúc thần cùng với Bồ Tát.