Lễ hội “Rước nước” ở làng Bồng Thượng tại Thanh Hóa

(lehoi.info)- Bồng Thượng là một trong những làng cổ của xã Vĩnh Hùng, Vĩnh Lộc, Thanh Hóa. Làng Bồng Thượng có rất nhiều lễ hội lớn in đậm truyền thống văn hóa còn lưu giữ cho đến ngày nay. Trong đó có lễ hội “Rước nước” ở chùa Báo Ân diễn ra từ ngày 27 đến hết ngày 30 tháng 2 (âm lịch) hàng năm.

Độc đáo lễ hội “Rước nước” ở làng Bồng Thượng

Buổi tối ngày 27 tháng 2 (âm lịch) khi làng xóm đã lên đèn thì tại chùa Báo Ân và bến sông Mã (bến đò Hoành) thì mọi người đèn nến sáng trưng cả một vùng sông nước. Những chiếc thuyền (chiếc bè) đã tập kết ở trên sông. Sau lời tuyên bố của người già làng thuyền, bè, người được chở lướt trên mặt sông đến giữa dòng nước biếc được gọi là vụng Quần Tiên. Thuyền hạ cây nêu ở giữa dòng sông gió lộng đèn nến lung linh. Giữa vùng ở cạnh cây nêu đặt một cây đèn to sáng hắt lên sông. Đoàn người vừa chèo thuyền vòng quanh cây nêu vừa hát. Giữa đêm xuân tháng 2, gió mát nhè nhẹ đưa lên từng gương mặt mỗi con người, những giọng hát văn, trống quân và hát đối đáp ngân lên vang vọng một khúc sông: Những chiếc đèn hoa sen được thả bạt ngàn ở trên sông (đoạn sông thả đèn trong vụng Quần Tiên có nhiều đá ngầm nên nước ở đây xoáy nhẹ chạy quanh rồi mới theo dòng xuôi về biển. Đứng phía trên dòng sông nhìn những đèn hoa sen hàng hàng lung linh sáng lập lờ trên sông nước về xuôi thật là đẹp - Một cái đẹp thanh cao tao nhã và thơ mộng. Đó chính là hội “Hoa đăng” trong lễ hội. Từ vịnh thuyền (hoặc bè) trở về đến bến Báo Ân hát bài hát dâng trên bến cô Ba, lên bờ lên tháp Viên Quang, vào chùa, bái phật, tạ Mẫu). Sau hội “Hoa đăng” từ 22 giờ đêm đến 24 giờ đêm có lễ “Mục Dục” tại chùa (lễ tắm gọi là Mẫu).

Lễ vật được đoàn mang theo khi đi rước nước

Buổi sáng ngày 28 tháng 2 âm lịch là lễ chính ở chùa Báo Ân đó là lễ hội “Rước nước”. Đoàn người được phân công chuẩn bị, ăn mặc lễ hội “Kiệu Mẫu” qua ngõ Vạn, lên ngõ Chùa, qua Nghè Vẹt lên chân núi Báo qua nền Trời đất, sang khe Mang cá đến nền “Rước bóng” trở về chùa.

Đoàn người rước kiệu Mẫu xong  là sẽ đến phần “Rước nước”, ở trên bến Báo Ân đã tập kết 5 chiếc thuyền. Thuyền đi đầu là thuyền Rồng lớn được gọi là thuyền Phật lấy nước. Thuyền thứ 2 là thuyền Mẫu rất lớn. Thuyền Rồng thứ 3 là thuyền các cô, các cậu. Thuyền thứ 4 nhỏ hơn gọi là thuyền chỉ huy. Thuyền thứ 5 là thuyền giám sát việc đi lấy nước.Trên 3 thuyền rộng lớn mỗi một thuyền có từ 8 đến 10 thủy thủ chèo thuyền: chiếc thuyền đầu tiên trở lọng vàng, cờ quạt, 12 nữ mặc áo tứ thân; đi hài trắng, trâm cài, đầu đội các mâm hoa quả và bình sứ hình quả bầu dục để đựng nước. Thuyền thứ 2 được gọi là thuyền cô “ba Thoải” gồm có các nữ ăn mặc lễ hội hát múa. Trên thuyền có phường bát âm đánh nhạc làm nền cho giọng hát và điệu múa. Số người có trên 5 chiếc thuyền có khoảng 90 người đến 100 người.

Hai bên bờ sông Mã người đứng tham quan lễ hội vô cùng đông đảo. Đoàn thuyền chèo ra giữa sông Mã, qua hòn đá Bàn, vượt hòn đá Ngốc, rẽ lái sang ngang. Sau 3 vòng lượn đến hòn đá ở giữa dòng sông thì cắm nêu dừng thuyền.Trong các ngày diễn ra lễ hội ngay tại khuôn viên chùa tổ chức nhiều trò chơi dân gian truyền thống như: So đẩy gậy, kéo co của chị em phụ nữ, cờ người, tổ tôm và bài đếm của các cụ cao niên.

Đông đảo người dân tập trung hai bên bờ sông để theo dõi lễ nghi rước nước

Ngoài lễ hoa đăng, rước nước tối ngày 29 tháng 2 âm lịch bước sang ngày mùng 1 tháng 3 âm lịch có lễ tế tạ (ngày hóa của Mẫu)...

Lễ hội “Rước nước” ở chùa Báo Ân xã Vĩnh Hùng là một lễ hội mang đậm truyền thống văn hóa hàng nghìn năm thu hút du khách thập phương đến dự lễ hội rất đông.

lehoi.info t