Lễ hội đền Cuông tại Nghệ An

Phần lễ của lễ hội đền Cuông bao gồm 5 lễ: lễ khai quang, lễ yết, lễ cáo trung thiên, lễ đại và lễ tạ. Ngoài ra, còn có thêm lễ túc trực. Khi tham gia lễ, các vị trong ban hành lễ sẽ phải mặc lễ phục theo quy định.

Lễ khai quang là lễ diễn ra đầu tiên trong lễ hội đền Cuông. Lễ được tổ chức vào ngày 12/2 âm lịch hàng năm. Nội dung của phần lễ này là dâng hương xin các vị về trời để nhân dân làm công tác don dẹp đền chuẩn bị cho lễ hội sắp tới.

Lễ cáo trung thiên được tổ chức ngay sau khi kết thúc công việc dọn dẹp. Lễ diễn ra rất đơn giản và nhanh chóng. Nội dung của lễ là báo cáo với các vị công việc dọn dẹp đền đã được hoàn thành, mời các vị về đền để tham dự lễ hội và lắng nghe những nguyện vọng, mong ước và chứng giám cho lòng thành kính của nhân dân.

Lễ yết là lễ thứ 3 trong phần lễ và cũng là lễ có tính chất mở đầu lễ hội đền Cuông. Lễ được diễn ra vào buổi chiều tối ngày 14 tháng 2 âm lịch.Theo đúng thông lệ, lễ phải được diễn ra vào tối khuya khoảng 22 giờ trở đi nhưng do yêu cầu hành lễ của bà con nên lễ đã được tiến hành sớm hơn, vào khoảng 17h chiều ngày 14 tháng 2 âm lịch. Lễ yết gồm 6 bước được tiến hành qua 35 lần xướng trong đó chỉ có 1 lần xướng ở mỗi bước. Nội dung của lễ yết là xin phép các vị cho mở lễ và mời các ngài về để dự lễ.

Lễ rước kiệu trong lễ hội đền Cuông

Lễ rước kiệu bao gồm 3 phần: Lễ rước vua và công chúa vi hành, lễ rước kiệu từ nhà thờ họ Cao và đình Xuân Ái về đền Cuông và lễ rước kiệu về nhà thờ họ Cao( nơi thờ tướng quân Cao Lỗ, một vị tướng tài ba trong thời đại An Dương Vương đã có công chế tạo ra nỏ thần). Lễ rước vua và công chúa vi hành là bước đầu tiên trong quá trình diễn ra lễ rước kiệu. Lễ được diễn ra khoảng vào 11 giờ tối ngày 14 tháng 2 âm lịch. Việc đầu tiên trong quá trình diễn ra lễ đó là phải làm lễ xin vua và công chúa cho phép nhân dân được mang linh vị lên kiệu để đưa về đình Xuân Ái phục vụ cho buổi lễ rước kiệu ngày mai. Sau đó rước vua và công chúa về đình Xuân Ái cách đền khoảng 2 cây số. Tương truyền, đình Xuân Ái được nhân dân xây dựng để tưởng nhớ tới công ơn của vua An Dương Vương và đình được xây dựng trước đền vì theo quan niệm dân gian thì đền chỉ là nơi ngài ngự còn đình mới là nơi để ngài về với dân. Cũng do quan niệm đó nên khi diễn ra lễ hội phải rước ngài từ đình ra đền để làm lễ và cho nhân dân cầu nguyện.

Lễ rước kiệu từ nhà thờ họ Cao và đình Xuân Ái về đền Cuông được bắt đầu từ sáng sớm ngày 15 tháng 2. Đi đầu đám rước là cờ lễ của cả đình và cả nhà thờ, ban âm nhạc, tiếp đến là kiệu của vua, sau đó là đến kiệu của công chúa Mỵ Châu, và tiếp theo nữa là kiệu của tướng Cao Lỗ. Khi kiệu về đến đền, cửa chính của tam quan sẽ được mở ra để cho đoàn rước kiệu đi vào. Kiệu được đặt ở sân trước bái đường để chuẩn bị cho việc làm lễ.

Một nghi thức trong lễ hội đèn Cuông

 Đại lễ tại đền là lễ chính trong phần lễ của lễ hội đền Cuông, đây là lễ lớn nhất, kéo dài nhất và cũng đông người tham gia nhất. Lễ đại được diễn ra vào sáng ngày 15 tháng 2 âm lịch. Buổi lễ là sự phối hợp nhịp nhàng giữa ông đông xướng, ông tây xướng, những nhạc công, và những người hành lễ. Kết thúc phần hành lễ của ban hành lễ, cũng như trong lễ yết là đến phần dâng hương. Đầu tiên, đại diện của các ban ngành mỗi người sẽ cầm một que hương lên thắp. Sau đó cửa tam quan sẽ được mở để cho nhân dân lên dâng hương.Sau khi làm xong lễ, kiệu của vua và của công chúa được vào tả vu.

Lễ tất diễn ra vào ngày 16 tháng 2 âm lịch. Lễ tất được tiến hành vô cùng đơn giản. Nội dung của lễ đó là cảm ơn các vị đã về dự lễ. Sau lễ kết thúc, tất cả lễ vật ở trên bàn thờ sẽ được hạ xuống để mọi người hưởng lộc vua ban. Sau lễ tất, phần lễ của lễ hội coi như đã kết thúc nhưng phần hội thì còn kéo dài cho đền hết ngày 16 mới kết thúc

Phần hội chính là phần đặc sắc nhất của lễ hội đền Cuông. Hội được diễn ra từ ngày 14 đến hết ngày 16 tháng 2 âm lịch. Hội bao gồm rất nhiều những trò chơi dân gian, nhiều hoạt động văn hóa, thể thao và nhiều hoạt động giải trí…. Không gian của hội chính là ở khoảng đất trống đối diện đền. Hội thu hút không chỉ trẻ em, thanh niên mà thu hút tất cả nhân dân ở mọi lứa tuổi.

Những trò chơi dân gian trong lễ hội

Lễ hội đền Cuông năm nào cũng có trò chơi chọi gà. Đến lễ hội, mọi người sẽ được chiêm ngưỡng những con gà nòi đẹp nhất và khỏe nhất mà nhân dân khắp nơi đưa về. Hết lễ hội, con gà thắng cuộc cuối cùng sẽ được vinh danh và chủ nhân của nó cũng sẽ được thưởng.

Không chỉ thế, hầu như năm nào trong lễ hội đền Cuông cũng có trò chơi cờ người. Các cuộc thi không phải chỉ là giữa những xã với nhau như những trò chơi thể thao khác mà là cuộc thi giữa một số huyện ở trong tỉnh có đoàn về tham gia trò chơi này trong lễ hội.

Bên cạnh những trò chơi truyền thống lễ hội đền Cuông còn sôi nổi cùng các phong trào thể thao như: bóng chuyền, bóng đá, kéo co…Các hoạt động văn nghệ biểu diễn nghệ thuật, chiếu phim, thi nét đẹp đền Cuông và hát chầu văn …

Lễ hội đền Cuông thực sự trở thành một hoạt động văn hóa tâm linh không thể thiếu được của những người dân Diễn Châu nói riêng và của các du khách thập phương nói chung, là sự tri ân của thế hệ hôm nay với những người đã có công với đất nước, là đạo lý uống nước nhớ nguồn ngàn đời của dân tộc ta, để các thế hệ nối tiếp nhau phát huy truyền thống hào hùng của dân tộc.

lehoi.info tổng hợp