Lễ hội Từ Lương Xâm tại Hải Phòng

Lịch sử thành văn đã khẳng định: Cuối năm 938, sau khi dẹp lọa lũ phản bội Kiều Công Tiễn, tại Đại La (ngày nay là Hà Nội), Ngô Quyền đã đưa đại quân của mình về vùng cửa sông Bạch Đằng để xây dựng thế trận đón đánh giặc  xâm lược Nam Hán. Ông đã lợi dụng triệt để sự địa hình phức tạp của sông Bạch Đằng và hiết lập nên một trận địa thủy chiến với quy mô lớn, có thể nói trận địa này có đủ khả năng để chôn vùi hàng trăm chiếc thuyền chiến của quân giặc.

Ông đã huy động quân dân chặt nhiều gỗ, vót thật nhọn, bịt sắt rồi đóng thành một bãi cọc lớn ở trên cửa sông Bạch Đằng. Quân thủy và bộ cùng cùng phối hợp với nhiều lực lượng dân binh, sau đó ông cho quân lính mai phục sẵn ở bên trong bãi cọc, nơi hạ lưu sông. Một đội thuyền nhẹ sẽ di chuyển về hướng quân giặc dưới sự sự chỉ huy của Ngô Tất Tố, vốn là người giỏi bơi lội và đã quá quen thuộc với địa hình sông nước, nhân lúc nước triều lên đội quân của Ngô Tất tố sẽ nhử giặc cho chúng vượt qua bãi cọc, chúng ấn thân vào cạm bẫy của ta. Và điều diệu kỳ cuối cùng cũng đã đến, đây  là trận đánh diễn ra đúng theo diệu kế của Ngô Quyền.

Tiết mục múa rồng đặc sắc

Chiến thắng Bạch Đằng vào năm 938 rất nhanh nhanh gọn, và bất ngờ, bất ngờ tới mức vua Nam Hán dù đang cầm quân tiếp ứng đóng ở biên giới nhưng vẫn không kịp đưa quân đến chi viện. Chiến thắng Bạch Đằng đã viết nên trang  sử hào hùng của đất nước Việt Nam, con người Việt Nam trên con đường đấu tranh chống Bắc thuộc, chống đồng hóa và đấu tranh giành lại sự bình yên cho bờ cõi nước nhà.

Để tưởng nhớ truyền thống “uống nước nhớ nguồn” và sự gắn bó tình thân hữu,  và những công lao to lớn của Ngô Quyền, người dân trong vùng đất cửa sông Bạch Đằng đã tôn ông làm thành hoàng. Ở vùng đất này trải qua bao nhiêu năm lịch sử, mặc dù nhiều làng xã cũ đã không còn nữa, nhưng nhiều làng mới cũng bắt đầu xuất hiện, và có một điểm chung rằng những làng mới này họ cũng đều thờ Ngô Quyền.

Xưa kia, sau khi người ta đã cử hành nghi thức quốc lễ tại từ Lương Xâm xong thì cũng là lúc các tổng, các làng xã xung quanh cũng bắt đầu tổ chức tế lễ Ngô Vương. Việc tế lễ Ngô Quyền được cấp nhà nước (thời Đinh, Ngô, Lý, Tiền Lê) sau này lại do hàng huyện đảm nhiệm tổ chức, cuối cùng là hàng tổng và của dân ở làng sở tại.

Lễ rước kiệu

Cuộc hành lễ trong lễ hội Lương Xâm diễn ra với đoàn lễ rất đông của hàng chục làng xã tiến hành rước kiệu từ đình làng mình về chầu đã tạo nên một sức mạnh cộng đồng và tấm lòng luôn hướng về cội nguồn một cách mạnh mẽ. Tất cả các kiệu đều được đặt tại một khu đất rộng ngay trước cửa Linh từ Lương Xâm về để chấm giải. Kiệu nào đoạt nhất thì lần sau sẽ có được vinh dự thay mặt cho cả đoàn kiệu đứng lên dâng lễ Thánh Vương.

Trong lễ hội Lương Xâm còn tổ chức nhiều tiết mục văn nghệ, các tiết mục biểu diễn ca múa nhạc của dân tộc đã tái hiện lại chiến thắng Bạch Đằng lẫy lừng Ngô Quyền, đồng thời còn tổ chức các trò chơi dân gian như: bịt mắt bắt dê, bịt mắt đập niêu, cờ tướng, đu xuân, tổ chức giải bóng đá, cờ người, bóng chuyền…

Tiết mục múa trống truyền thống